Middelburg Dronk

De Roode Leeuw (3)

 

De Roode Leeuw (3)

Veerstraat 26
Nieuwland

0118 60125
roodeleeuw@zeelandnet.nl
Website

 

Een café-restaurant dat tussen 1788 en 2013 was gelegen aan de Veerstraat 26 in Nieuw- en St. Joosland. De zaak is voortgekomen uit een veerhuis dat hoorde bij het overzetveer tussen de oostelijke haven van Middelburg en Nieuw en St. Joosland. In 1671 verhuisde het veerhuis naar de huidige locatie. Vanaf 1788 kreeg het veerhuis ook een herbergfunctie. Toen kreeg het vermoedelijk de naam De Roode Leeuw. In mei 2014 maakte de huidige uitbater van de zaak, Jan Neuteboom, bekend dat hij per 14 juni 2014 stopt met de zaak, om gezondheidsredenen. De zaak stond al twee jaar te koop, maar er is nog geen opvolger gevonden.

Foto's

Meer foto's zijn te vinden op De Roode Leeuw (3)/fotos


Geschiedenis

1788
Jacob Jeras

Jacob Jeras bewoonde als eerste het Veerhuis/Herberg De Roode Leeuw en gaf de zaak waarschijnlijk ook de naam.

1806
Mattheus Cornelis van Biervliet en Cornelis Serlé

De site zeeuwengezocht geeft aan dat Mattheus Cornelis in 1806 in Nieuwland woont (zeeuwengezocht [1]). Een advertentie in de Middelburgsche Courant van augustus 1816 meldt een verkoping bij Mattheus Cornelis in het Veerhuis oftewel De Roode Leeuw. Het is niet duidelijk wanneer Cornelis Serlé de herberg overnam, maar toen hij in 1818 overleed, werd de zaak door zijn erfgenamen voortgezet. Matthewis Cornelisse van Biervliet was de laatste veerschipper van het (voormalige Veerhuis). In 1818 door door de afdamming van de vaart, hoek Zaagmolendijk naar Westhavendijk, in 1829 werd de ingang van de haven naar Middelburg geheel afgesloten door een dam tussen de Oost- en Westhavendam. De dam werd Zwarte Dam of Zwarteweggetje genoemd.

1822
Marinus de Vos

Op 15 mei 1822 koopt Marinus de Vos de herberg voor Fl. 500,-- van de erven Serlé en al snel neemt hij een hypotheek en verbouwt hij de herberg - een ware dynastie is begonnen. Marinus was de zoon van David de Vos (overleden 1806) en Sentina Hoogerheide (overleden 1814) die afkomstig waren uit Wissekerke en rond 1770 verhuisden naar Nieuw en Sint Joosland. Marinus, behalve herbergier ook kleermaker, was getrouwd mat Martina Klap. Zij overleed in 1867.

1887
Gommert de Vos

Gommert de Vos zet de zaak van zijn vader in 1887 voort en begint met een ingrijpende verbouwing. Gommert was behalve herbergier ook landbouwer. Gommert was getrouwd met Tannetje de Vos.

1892
Paulus de Vos

Wanneer Gommert de Vos in 1892 overlijdt (zeeuwengezocht [2]) neemt Paulus zijn winkel uit de Veerstraat mee en zo krijgt De Roode Leeuw er een functie bij. Paulus was getrouwd met de Westkapelse Cornelia Laurina Gabriëlse (roepnaam Kee-Pauw). Zij overlijdt in 1913.

1908
David de Vos

Na het overlijden van Paulus de Vos in 1908 is zoon David de volgende herbergier en hij verbouwt de zaak grondig in 1914. Er komt dan onder meer een vergaderzaal en de voorzijde van het pand wordt ingericht als café en biljartzaal. Zie ook het artikel 'Honderdveertig jaar Vossen in De Roode Leeuw', in de PZC van 15 mei 1962. David was getrouwd met Pieternella de Visser (roepnaam Piete Janna). Zij overleed in 1960. David, die behalve herbergier ook aannemer/timmerman was stopte in dat jaar. Hij overleed zelf in november 1963.

1960
Cornelia de Vos en M. Bliek

Van 1960 tot 1966 zijn Cornelia de Vos en echtgenoot Marinus Bliek de herbergiers van De Roode Leeuw. Ook de zonen van David de Vos worden mede-eigenaars van de zaak, maar zij werken niet in de zaak. Die zonen waren Stefanus de Vos (1912-1997), Paulus de Vos (1906-1968 en mede-exploitant van 1939 tot 1960) en Marinus Izaak de Vos (1921-2010). De zaak werd vooral gerund door dochter Cornelia-Laurina de Vos, die als bijnaam Kee Vos had. Het echtpaar besloot op 1 mei 1966 te stoppen na het verongelukken van een kind en gezondheidsklachten. Cornelia was de laatste herbergierster van het geslacht de Vos die zelf in de zaak stond.

1966
Herman Schotman en Lenny Klap

Na het stoppen van Cornelia en Marinus exploiteert de familie Schotman-Klap de zaak. Lenny Klap was een achternicht van Kee Vos. Dit stel exploiteerde de zaak van mei 1966 tot 31 januari 1967. De familie de Vos bleef gewoon eigenaar van De Roode Leeuw. Tot op de dag van vandaag is dat nog steeds zo.

1967
Nico van Giezen

In 1967 besluit de familie de Vos De Roode Leeuw te verpachten aan brouwerij Heineken. Dat bedrijf verhuurde de zaak vanaf toen altijd door. De eerste exploitant is Nico van Giezen (zijn vader en broers zaten in Het Stadhuis. Hij zit van 1968 tot 1969 in De Roode Leeuw. De zaak heeft dan ook nog steeds een slijterijvergunning, maar echte handel in drank vindt er niet meer plaats.

1969
Dies de Visser

In 1969 volgt Dies de Visser, afkomstig uit Kloetinge, Nico van Giezen op als eigenaar van De Roode Leeuw.

1980
F. Hoendervangers en C.P.J.M. Timmer

Een advertentie uit de PZC van 22 november 1980 meldt dat de fam. F. Hoedervangers De Roode Leeuw heeft overgenomen van de fam. D. de Visser. Hoendervangers en Timmer zitten tot 1 januari 1982 in de zaak.

1982
W.H.C.J. van der Mede

Van der Mede zit in de zaak van januari 1982 tot februari 1992. Verder details ontbreken nog.

1992
Kees Petiet en T. Henson

Van 10 februari 1992 tot 1 januari 1995 exploiteren Kees Petiet en de Brit (?) Henson de Roode Leeuw.

1995
M.J. van Galen

Van Galen huurt de zaak van Heineken van 1 januari 1995 tot 1 maart 1999. Verdere details ontbreken nog.

1999
Jan Neuteboom

Jan Neuteboom, die onder Kees Petiet ook al in de zaak werkte neemt de Roode Leeuw over in maart 1999. Tot 2013 was hij eigenaar van de zaak. Tot op heden is er helaas nog geen opvolging. Na het overlijden van de zonen en dochter (5e generatie) van David de Vos is de zaak sinds 18-08-1997 eigendom van de 6e generatie de Vos, te weten D.D. de Vos, P. Mackay-de Vos en D.J. Bliek.

Naamgeving

Het is nog niet bekend wie de naam gaf aan de zaak, maar het was vermoedelijk Jacob Jeras, de eerste bewoner van de Herberg in 1788.

Van veer tot café-restaurant De Roode Leeuw

Het eerste veer van Nieuwland naar de Oosthavendam (hoek Nieuwlandseweg/Zaagmolendijk) van de Middelburgse haven is ontstaan in 1644-1645, op de plaats tussen de Roode Leeuw en het sluisje van de Waaienburgpolder (in de Kaaidijk bij de huidige begraafplaats van Nieuwland). Het veer werd in 1671 verplaatst naar de huidige locatie van het café-restaurant. Het veer kende de volgende veerschippers:

  • Marcus Bouterse (1644-1657)
  • Jan Leendertse (1657-1663). Hij woonde in de herberg Het Veerschip, op de hoek van de Walravenstraat en de Veerstraat.
  • Corn. Blaas (1663-1690)
  • Thomas Cornelissen (1690-1713)
  • Dirk Jansen van Poortugaal (1713-1760). Hij woonde in 'sLandsherberg (Veerstraat, tegenover de Kerkstraat)
  • Dirk Jeras (1760-1788). Hij woonde in het huis naast de Pastorie (dorpsuus)
  • Jacob Jeras (1788-1806). Hij bewoonde als eerste het Veerhuis/ Herberg de Roode Leeuw.
  • Matthewis Cornelisse van Biervliet (1806-1818). Van Biervliet was de laatste veerschipper.

Bijzonderheden

Nieuwland was in vroeger tijden evenals Walcheren een eiland - er voer dan ook een veer tussen de twee eilanden. Toen er in 1818 een dijk kwam, werd het veerhuis opgeheven en bleef alleen de functie van herberg over.

Mooie verhalen

De Speeldoos van de Roode Leeuw

Uit de PZC-rubriek Barcodes van 28 maart 2014:

Als redacteur van een historische website ben je uiteraard blij met alle wetenswaardigheden die je in de loop van de tijd verzamelt, maar er gaat toch niets boven de verhalen die worden verteld door mensen die er zelf bij waren, of die een geschiedenis door en door kennen. Zulke verhalen hebben meer kracht en zijn geloofwaardiger, niet in de laatste plaats omdat ze vaak worden aangevuld met documentatie die mensen zelf hebben verzameld. Dit ondervond ik ook een paar weken geleden, toen ik op bezoek was bij meneer Bliek uit Nieuw- en Sint Joosland. Zijn dochter had mij op Twitter toevertrouwd dat hij een aardige collectie historisch materiaal over het dorp had aangelegd. Ze zei dat ik hem maar eens moest bellen. Ik zou er vast geen spijt van krijgen, voegde ze er nog aan toe. Spijt was inderdaad wel het laatste waar ik aan dacht, toen ik eenmaal bij haar vader aan tafel zat. Ik zag al snel dat deze man zich al vele jaren had verdiept in zowel de dorps- als zijn familiegeschiedenis en daarbij ook nog de moeite had genomen alles keurig te bewaren in ordners en mappen. Tegenover mij zat een gelijkgestemde, zoveel was wel duidelijk.

Het eerste fotoalbum dat hij opensloeg was goed voor ruim een uur gespreksstof. Dat album was namelijk gevuld met afbeeldingen over de geschiedenis van café-restaurant De Roode Leeuw, dat ik zelf vooral kende als de pleisterplaats voor vrachtwagenchauffeurs die het tot een paar jaar geleden was. Nu weet ik dat het zoveel meer was dan dat. De geschiedenis van de zaak gaat terug tot het eerste veer van Nieuwland naar Middelburg, rond 1644. Al in 1788 kreeg het pand een herbergfunctie en in 1822 kwam de zaak in handen van de familie de Vos. Tot op de dag van vandaag zijn zij nog steeds de eigenaars, al verpachten zij het café al sinds de jaren 60. Meneer Bliek vertelde er in geuren en kleuren over. Over de vele vergaderingen van de zogenaamde Polders en over de feesten van de ringrijders. Over de eigen sigarenverpakkingen van de Vos, met daarop een rebus, en over de vele vergunningen die horecaondernemers ook in vroeger tijden al aan moesten vragen. Ik was maar wat blij dat hij een stapel kopieën van zijn documentatie voor me had klaargelegd, want het leek me onmogelijk alles te onthouden.

Het mooiste vond ik dat Bliek mij ook attributen uit de oude herberg liet zien. Een kleine spoelbak die ik nooit als zodanig zou hebben herkend en een oude koffiekan. Het pronkstuk was een antieke speeldoos, die rond 1900 fungeerde als voorloper van de jukebox. Je kon er voor een cent muziek mee afspelen, afkomstig van een collectie van 12 stalen platen. Zoiets had ik nog nooit gezien en gehoord (het apparaat bleek nog altijd te werken). “Luister maar even, mijn vrouw is toch niet thuis”. Ik moest lachen om die opmerking. Die hoorde je 114 jaar geleden vast ook wel eens, aan de toog van het voormalige veerhuis.

Externe links

Bronnen