| |
| Algemeen | |
| Soort | Herberg |
| Eigenaar | Godshuizen Middelburg |
| Adres | Lange Delft |
| Links | |
| Tijdlijn | |
| Periode | 1320-1330 |
| Opvolger(s) | Tapperij Langeraap |
| Gebied | |
| Zie ook | Lange Delft |
Gasthuis annex herberg aan de Lange Delft (en deels in de Nieuwstraat) te Middelburg.
Inhoud
Geschiedenis
| 1323
|
Godshuizen Middelburg Een zogenaamde giftbrief uit 1323 geeft aan dat graaf Willem III van Holland en Zeeland twee gemeten tienden te Kleverskerke schonk aan het "Onser Vrouwen hospitale van Middelburch" - dit hospitaal of gesticht was het Onze lieve Vrouwegasthuis. Naast de zorg voor de zieken en de armen was het gasthuis tevens bedoeld voor passanten en had het, net als kloosters, een herbergfunctie - hier dankt het hospitaal zijn algemene naam aan: huis voor gasten. Hiernaast voorzag het gasthuis ook in de behoefte van proveniers - een provenier is, volgens Van Dale, iemand die zich voor zekere som het verblijf en de verzorging in een gesticht heeft gekocht. In de middeleeuwen was er grote en uiteenlopende groep rondtrekkende mensen zonder vaste woonplaats:van rapalje tot reizende kooplieden, van studenten en afgedankte soldaten tot pelgrims, van lepralijders, kwakzalvers en beroepsbedelaars, daklozen en havelozen tot tot zwervende geestelijken, , wonderdoeners, marskramers en seizoenwerkers. Al deze lieden konden aankloppen om in de baajerd, het passantenverblijf, te overnachten. Vaak bestond het publiek van de baajerd uit ongure sujetten die meestal niets te verliezen hadden dan het vege lijf en ook dat was nog aangetast door allerlei ellendige kwalen en ziekten. In 1866 werd het pand aan de Lange Delft afgebroken en werd er een nieuw gasthuis geopend aan het Noordpoortplein. |
Foto's
Meer afbeeldingen zijn te vinden op Onze_Lieve_Vrouwegasthuis/fotos
Afbeelding Onze Lieve Vrouwegasthuis, 2de helft 17de eeuw
Plattegrond en beschrijving Onze Lieve Vrouwegasthuis anno 1847
Uitzonderlijk geval van een liesbreuk, 1764
Naamgeving
Vernoemd naar Onze Lieve Vrouwe Maria, patrones van het gasthuis. Het gasthuis werd ook wel het St. Barbaragasthuis genoemd, de andere patrones van het gasthuis - vandaar de nabijgelegen Barbaragang.
Eigenaars
- Godshuizen Middelburg 1323-1866
Bijzonderheden
Meestal schonken de aspirant proveniers al hun goederen aan het gesticht, waarvoor zij in ruil een jaarlijkse lijfrente kregen met kost en inwoning in het gasthuis. De voorwaarden bekeek men voor ieder geval apart en de overeenkomst werd beklonken onder het genot van een glas wijn in de herberg van Jan in de Dolfijn.
Mooie verhalen
Vaak bestond het publiek van de baajerd uit ongure sujetten die meestal niets te verliezen hadden dan het vege lijf en ook dat was nog aangetast door allerlei ellendige kwalen en ziekten. Het is dan ook niet verwonderlijk dat dat de dienaren van de baljuw ieder jaar betaald werden om de Baajerd te visiteren. In de oudste rekening van 1464/66 was dit al een van de normale posten en nadien keerde dit regelmatig terug: "betaelt de baelious knapen dat si die ribauden int gasthuus kastiden souden".
Adres en contactgevens
Lange Delft Middelburg
Externe links
Bronnen
Afbeeldingen en tekst: boek De zorg gewogen; zeven eeuwen godshuizen in Middelburg van J.C. Kool-Blokland (Het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, 1990)