k |
|||
| Regel 14: | Regel 14: | ||
facebook = "" | facebook = "" | ||
eigenaar = "M. Kakebeeke " | eigenaar = "M. Kakebeeke " | ||
| − | aanvang = " | + | aanvang = "1660" |
gestopt = "1918" | gestopt = "1918" | ||
voorganger = "" | voorganger = "" | ||
| Regel 27: | Regel 27: | ||
| jaar= 1669 | | jaar= 1669 | ||
| naam=Onbekend | | naam=Onbekend | ||
| − | | tekst= Rond 1631 werden in het gehucht Oudedorp, net achter het huidige Nieuw en Sint Joosland de eerste huizen gebouwd. In 1730 wordt er al over De Zwaan geschreven, maar de herberg bestond al in | + | | tekst= Rond 1631 werden in het gehucht Oudedorp, net achter het huidige Nieuw en Sint Joosland de eerste huizen gebouwd. In 1730 wordt er al over De Zwaan geschreven, maar de herberg bestond al in 1660 en fungeerde toen als ''parochiehuis'' waar schout en schepenen vergaderden.Het Schuttersgilde Sint Joris had op het eilandje bij het riviertje de Lemmer een stelle, waaraan de latere naam van het dorp is ontleend: Sint Jorisland of op z'n Zeeuws Sint Joestland, later Joosland. De Witte Zwaan heette in de volksmond ook wel 'Het Zwaantje' en werd in 1747 ook omschreven als 'Het Landshuis'. In 1824 komt de herberg onder meer voor in een beschrijving van een vergadering van boeren en arbeidersjongens. |
}} | }} | ||
| Regel 53: | Regel 53: | ||
==Bijzonderheden== | ==Bijzonderheden== | ||
==Mooie verhalen== | ==Mooie verhalen== | ||
| + | ===De ketter van Sint Joosland=== | ||
| + | In het boek ''De ketter van Sint Joosland'' van L. Janse (Uitgeverij Van den Tol - Dordrecht, 1958) speelt ook ''zoetelkeet'' De Witte Zwaan" een rol. Het verhaal speelt zich af in 1566 en De Witte Zwaan was in de verre omtrek berucht en beroemd. "s Zondags kon men er vaak tierende Middelburgers aantreffen. Van die lui, die in de stad geen glaasje brandewijn meer konden krijgen, en het daarom hier maar eens probeerden." De hoofdpersoon, schaapherder Lein Delbeke, vertrekt op 30 juni naar Dishoek om een hagepreek (de eerste in Nederland trouwens) te horen van [http://www.digibron.nl/search/detail/740c7f4f78c1a11b8dc481368b9738ae/hagepreker-geleyn-janz-d-hoorne-zeelands-eerste-geref-predikant Geleyn Janz d' Hoorne]. Wanneer in augustus van dat jaar de beeldenstorm uitbreekt wordt de jacht op ketters opgevoerd door Nicolaas de Castro, de abt van de Middelburgse abdij (zie ook [[Het Prinsenlogement]]). In ''De ketter van Sint Joosland'' belandt Geleyn d' Hoorne op zijn vlucht in Sint Joosland waar hij, samen met Lein Delbeke, wordt overmeesterd, maar later weer ontzet door een groepje gereformeerde Sint Jooslanders. Vooralsnog is onbekend of dit voorval plaatshad of uit de duim van L. Janse komt. Afijn, in 1567 vlucht Geleyn d' Hoorne naar Engeland om een aantal jaren later op Walcheren terug te keren. Hij overlijdt op 23 juli 1575 in Middelburg waar nog steeds een plein op 't Zand zijn naam draagt. | ||
===Het belangrijkste gebouw=== | ===Het belangrijkste gebouw=== | ||
Van de website [http://www.geschiedeniszeeland.nl/tab_themas/themas/dorpsvormen/oudedorp/ Geschiedenis Zeeland]: | Van de website [http://www.geschiedeniszeeland.nl/tab_themas/themas/dorpsvormen/oudedorp/ Geschiedenis Zeeland]: | ||
Versie van 28 mrt 2015 om 21:46
Herberg aan de Sint Jooslandstraat Oudedorp of St. Joosland, later Nieuw- en St. Joosland.
Inhoud
Geschiedenis
| 1669
|
Onbekend Rond 1631 werden in het gehucht Oudedorp, net achter het huidige Nieuw en Sint Joosland de eerste huizen gebouwd. In 1730 wordt er al over De Zwaan geschreven, maar de herberg bestond al in 1660 en fungeerde toen als parochiehuis waar schout en schepenen vergaderden.Het Schuttersgilde Sint Joris had op het eilandje bij het riviertje de Lemmer een stelle, waaraan de latere naam van het dorp is ontleend: Sint Jorisland of op z'n Zeeuws Sint Joestland, later Joosland. De Witte Zwaan heette in de volksmond ook wel 'Het Zwaantje' en werd in 1747 ook omschreven als 'Het Landshuis'. In 1824 komt de herberg onder meer voor in een beschrijving van een vergadering van boeren en arbeidersjongens. |
| 1905
|
M. Kakebeeke Het pand van Herberg de Witte Zwaan aan de Sint Jooslandstraat in Oudedorp deed van 1669 tot 1816 ook dienst als parochiehuis, daarna alleen nog als herberg. Er is vooralsnog weinig bekend over de eigenaren van de herberg die soms ook wel kortweg De Zwaan werd genoemd. De enige tot nu toe bekende eigenaar is M. Kakebeeke die volgens een advertentie in de Middelburgsche Courant van juli 1905 in de herberg op het Oude Dorp zit . De herberg wordt in 1918 gesloopt |
| 1918
|
M... Adriaanse Adriaanse is de laatste uitbater van De Witte Zwaan. In het jaar dat hij de zaak overneemt van Kakebeke wordt het pand gesloopt of verbouwd, maar blijft het in ieder geval in gebruik als kruidenierswinkeltje annex herberg. In de voor- of achterkamer van de zaak werd volgens dorpsbewoners nog altijd drank verkocht en geschonken. Na het overlijden van de weduwe Adriaanse werd het pand verkocht en in gebruik genomen als woonhuis, door de familie De Klerk. De heer de Klerk was een klompenmaker. In 2012 is het pand geheel in oude stijl herbouwd. |
Foto's
Herberg De Witte Zwaan op het Oudedorp
Verkoping in de herberg op het Oude-Dorp in St. Joosland, oktober 1816
Herberg Het Zwaantje op het oude dorp te koop De Zeeuw april 1892
Verkoping bij M. Kakebeeke in de herberg op het Oude Dorp, juli 1905
Een artikel over de geschiedenis van Nieuw en Sint Joosland in de Middelburgsche Courant van januari 1931. In het artikel wordt ook de Witte Zwaan omschreven.
Oudedorp door het oog van Wim Riemens, juni 1998
Naamgeving
Bijzonderheden
Mooie verhalen
De ketter van Sint Joosland
In het boek De ketter van Sint Joosland van L. Janse (Uitgeverij Van den Tol - Dordrecht, 1958) speelt ook zoetelkeet De Witte Zwaan" een rol. Het verhaal speelt zich af in 1566 en De Witte Zwaan was in de verre omtrek berucht en beroemd. "s Zondags kon men er vaak tierende Middelburgers aantreffen. Van die lui, die in de stad geen glaasje brandewijn meer konden krijgen, en het daarom hier maar eens probeerden." De hoofdpersoon, schaapherder Lein Delbeke, vertrekt op 30 juni naar Dishoek om een hagepreek (de eerste in Nederland trouwens) te horen van Geleyn Janz d' Hoorne. Wanneer in augustus van dat jaar de beeldenstorm uitbreekt wordt de jacht op ketters opgevoerd door Nicolaas de Castro, de abt van de Middelburgse abdij (zie ook Het Prinsenlogement). In De ketter van Sint Joosland belandt Geleyn d' Hoorne op zijn vlucht in Sint Joosland waar hij, samen met Lein Delbeke, wordt overmeesterd, maar later weer ontzet door een groepje gereformeerde Sint Jooslanders. Vooralsnog is onbekend of dit voorval plaatshad of uit de duim van L. Janse komt. Afijn, in 1567 vlucht Geleyn d' Hoorne naar Engeland om een aantal jaren later op Walcheren terug te keren. Hij overlijdt op 23 juli 1575 in Middelburg waar nog steeds een plein op 't Zand zijn naam draagt.
Het belangrijkste gebouw
Van de website Geschiedenis Zeeland: "Oudedorp of Sint-Joosland ligt in de Oud-Sint-Jooslandpolder die in 1631 droogviel. In de uiterste westhoek van die polder hadden de bedijkers voor het toekomstige dorp een lapje grond gereserveerd. Het was grond van minderwaardige kwaliteit, want een dorp bouw je natuurlijk niet op eersteklas landbouwgrond. De voorstraat werd hier Sint-Jooslandstraat genoemd. Volgens een vroegere beschrijving: 'eene dubbele rij van ongeveer 18 à 20 huizen, die eene blind loopende straat vormden'. Inderdaad liep het straatje blind, dood, op niets uit. Bij gebrek aan een kerk was het belangrijkste en waarschijnlijk oudste gebouw lange tijd herberg De Witte Zwaan."
Bewoners van Oudedorp poseren, anno 1930
Adres en contactgevens
Sint Jooslandstraat Oudedorp of St. Joosland, later Nieuw- en St. Joosland.
Externe links
- Een 'dorp' van één straat
- De Landschapsatlas van Walcheren van Kees Bos, Jan Willem Bosch, in Google Boeken
Bronnen
- Krantenknipsels: Krantenbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek
- Foto's: Zeeland in Beeld, Zeeuws Archief, Beeldbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek
- Boek: Geschiedenis en plaatsbeschrijving van de gemeente Nieuw- en Sint Joosland, A Walraven; F P Polderdijk, 1896
- Documentatie David Bliek