Middelburg Dronk

Versie van 1 jul 2014 om 07:59

Een logement dat omstreeks 1754 was gelegen aan de Beestenmarkt te Middelburg.

Geschiedenis

Foto's

• 

  Een foto van de Beestenmarkt ca. 1890

• 

  De Beestenmarkt in Middelburg, op de kop van de Koestraat, op een plattegrond van de stad uit 1898.

• 

  Een artikel uit de Middelburgsche Courant van oktober 1936, over het schrappen van de naam Beestenmarkt, uit het stratenbestand van Middelburg. Het plein was eerder onderverdeeld in de Oude Beestenmarkt (later de Varkensmarkt) en de Nieuwe Beestenmarkt (later de Kalvermarkt).

Naamgeving

Eigenaars

Bijzonderheden

De waard werd door een gast, Pieter de Waal, vermoord. Deze De Waal werd op 16 januari 1754 in Middelburg onthoofd niet nadat hij door een aantal predikanten was gekapitteld en toegesproken en daardoor tot inkeer was gekomen.

Mooie verhalen

Over Pieter de Waal en de moord op de logementhouder van 'In 't Hanegekraay'

Uit 'Jonge Zangers deel 3' van Joh. Westerbeke (PDF):

"Hoe dan ook: Pieter kwam in Middelburg terecht. Hij was toen bijna dertig jaar, dus eigenlijk waren zijn jonge jaren al voorbij, maar hij wilde alleen maar van het leven genieten. Nu moest hij nog onderdak vinden op de een of andere plaats. Na enige tijd gezocht te hebben vond hij een kosthuis of pension aan de Beestenmarkt (nu aan de Koestraat, bij de ingang van de parkeergarage). Dit pension droeg de naam In 't Hanegekraay. Hier waren ook verschillende andere gasten aanwezig. De beheerder was een godsdienstig man en hield ook van regels. De bewoners moesten op een vaste tijd opstaan en ook 's avonds moest men voor tien uur weer binnen zijn. Of Pieter in Middelburg nog gewerkt heeft, of dat hij leefde van gespaard geld is niet bekend. Maar het is wel bekend dat hij zijn goddeloos leven ook hier voortzette.

Het was begin augustus van het jaar 1754. Ook in dit jaar zou de kermis weer gehouden worden. De eeuw daarvoor en ook in de achttiende eeuw hadden bekende Middelburgse predikanten er bij het stadsbestuur al dikwijls op aangedrongen om de kermis af te schaffen. Maar de kermis was zo ingeburgerd, dat aan deze oproepen geen gehoor gegeven werd. Ook Pieter moest natuurlijk op de kermis van de partij zijn. Allerlei vermakelijkheden werden aangeboden. En natuurlijk ontbrak het op de kermis niet aan sterke drank, waar veel gebruik van gemaakt werd, met alle nare gevolgen van dien. Mogelijk heeft Pieter ook meer gedronken dan wenselijk was, hoewel hij waarschijnlijk toch niet echt dronken was. Hij wist namelijk nog goed dat hij zich te houden had aan de afspraken met de pensionhouder. Daarom besefte hij ook dat het om tien uur hoog tijd was om naar zijn pension aan de Beestenmarkt te gaan.

Bij zijn thuiskomst lag de beheerder reeds op bed. Toen hij Pieter hoorde kwam hij uit bed en verweet hem dat hij veel te laat thuis was. Pieter verweerde zich nog wat, door te zeggen dat hij niet goed wist hoe laat het was en dat het nog geen half elf was.Bovendien was hij daarvoor ook wel eens laat geweest, zelfs wel eens een hele nacht weggebleven en daar was toen ook niets van gezegd. Waarom nu zoveel woorden overeen kwartier of een half uur?Maar de beheerder wilde hier niet van weten en dreigde er werk van te zullen maken,zodat Pieter wel eens op een plaats gebracht zou kunnen worden, waar hij liever niet begeerde te komen. Vervolgens trok hij Pieter zijn jas uit, wat mogelijk wel wat hardhandig ging, zodat Pieter op de grond viel. Een felle drift maakte zich van Pieter meester en hij greep naar een mes, dat dichtbij op een kist lag. Zonder zich te bedenken stak hij de beheerder hiermee enkele malen in zijn borst. Hij stak door de ribben heen en raakte het hart van de man, die direct in elkaar zakte. Hij voelde dat hij dodelijk verwond was en sprak nog: "Heere Jezus, help mij!". Direct daarop is de man al gestorven. Pieter besefte wat hij gedaan had en zocht nu haastig te vluchten voor de `stadsdienaars'(de politie) die onderweg waren om hem te arresteren. Hij kon hen echter niet meer ontlopen en werd in de boeien gedaan en in 's Gravensteen, op de Lange Burgt (tussen Markt en Balans), in de gevangenis gezet. Daar, in een eenzame donkere ruimte, waar geen zon of maanlicht gezien werd, kon hij overdenken wat hij gedaan had."

Adres en contactgevens

Beestenmarkt Middelburg.

Externe links

• 'Het Regt gedaan binnen Middelburg, den 16 September 1754. aan Pieter de Waal, dewelke zyn Slaapbaas met een Mes heeft Dood gestoken, waar voor dezelve, na alvorens een zwaar berouw en hertelyk leetwezen getoont en beleden te hebben, door den Scherprechter met het Zwaart is Onthalst.' op DBNL

Bronnen

• Afbeeldingen: Beeldbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek
• Krantenknipsels: Krantenbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek
• 'Jonge Zangers deel 3' van Joh. Westerbeke