Middelburg Dronk

Huidige versie van 15 nov 2019 om 00:12

Een herberg die van 1600 tot 1910 gevestigd was aan de Schuitvlotstraat N 211 (later vernummerd tot 1) in Middelburg - een voorloper van Tapperij Schuitvlotstraat.

Geschiedenis

Foto's

• 

  Graaf Lodewijk zat in het pand met de fiets tegen de gevel op de hoek Schuitvlotstraat/Pijpstraat, 1962

• 

  De Dambrug die verdween met de aanleg van het Prins Hendrikdok , ca. 1875

• 

  Graaf Lodewijk Schuitvlotstraat N 211, hoek Pijpstraat te koop, april 1821

• 

  Vergunningaanvraag J. Leijdekkers voor Schuitvlotstraat N 211, december 1881

• 

  Vergunningaanvraag A. Murk, 1908

Naamgeving

Waarschijnlijk is de herberg vernoemd naar graaf Lodewijk van Nassau, de broer van Willem van Oranje.

Bijzonderheden

• In het Reis-boek door De Vereenigde Nederlandsche Provincien, en der zelver aangrenzende Landschappen en Koningrijken: Behelzende, benevens een naauwkeurige beschryving der Stede, Een aanwyzing van de Schuyt- en Wagen-vaarten. : Mitsgaders de bekwaame Herbergen daar de Reyzigers in ieder Stad konnen Logeren: Gelijk ook meer andere dingen welke in het Reyzen zoo dienstig als waar te nemen zijn, Auteur: Jan Claesz ten Hoorn (Amsterdam, 1689) komt herberg Graaf Lodewijk ook voor.
• Over de oorsprong van de naam Schuitvlotstraat op de website Zeeuwse Ankers: "Het is op Walcheren een vertrouwd, maar tegelijk ook vreemd woord: schuitvlot. Het komt vandaag voor op straatnaambordjes in stad en dorp, maar het ontbreekt in vrijwel alle woordenboeken, zelfs in het Woordenboek der Zeeuwse dialecten. Een schuitvlot was noch vlot noch schuit. Het was de aanlegplaats of -steiger van schuiten. Dat waren allesbehalve imposante vaartuigen, maar smalle, platboomde schuitjes die tot ver in de 19de eeuw de verbinding onderhielden tussen de dorpen en steden op Walcheren. Ook van de andere Zeeuwse eilanden is zoiets bekend."
• De verdwenen Dambrug tussen de Dwarskaai en de Schuitvlotstraat werd later herplaatst als de Spijkerbrug tussen de Rouaansekaai en de Kinderdijk.

Mooie verhalen

Albert Prins over Iman Nierse

Na de Franse Tijd ontstond in Middelburg een zware economische crisis, die overgens het hele land trof en in de samenleving diepe sporen achterliet. De Bataafsche Republiek moest vele miljoenen guldens aan de Franse Staat betalen om Franse troepen in huis te hebben. De industrie leed een steeds zieltogender bestaan. In deze deplorabele staat trof Koning Willem I bij zijn aantrede het land aan. Met goed bedoelde ambitie ontwikkelde hij grootse plannen en het land steeg weer in de vaart der volkeren, zo snel zelfs dat het land door zijn projekten failliet dreigde te gaan.

In deze tijdgeest leefde Iman Nierse, geboren op 16-04-1809 in Zierikzee, zoon van een timmerman en een ambitieuze moeder met een winkel. Johanna Kes bracht 8 kinderen ter wereld, waarvan 6 de volwassen leeftijd hebben bereikt. Het leven van Iman zag er aanvankelijk voorspoedig uit, als livreibediende had hij een gewaardeerde positie en verkeerde in de betere kringen van Middelburg. Daar kwam een einde aan toen na de Franse Tijd veel adelijke families uit Zeeland vertrokken. Goutien Klercq, ze woonde samen met haar zuster Aletta Klercq op de Penninghoek, dat nu bekend staat als nr. 3-5, Goutien zag wel wat in de goede manieren van Iman en nog meer in zijn oog strelende kleding. Dit moet ertoe hebben geleid dat ze “tot mekander kwamen,” zo zeer zelfs dat Pieter Marinus Klercq vijf maanden na hun huwelijk in 1838 werd geboren. Hij werd genoemd naar de vader van Iman, dus zonder twijfel is Iman de vader van dit jongetje.

Goutien, Iman en hun kind wonen in bij zuster Aletta tot Iman drie jaar later bij een boer in Zuiddorpe werk heeft gevonden. Hier wordt Pieternella Aletta Nierse geboren. Nu wordt wel de familienaam van de vader aan het kind gegeven. Iman Nierse is alle egards kwijt na zijn betrekking als livreibediende, het begin van een armzalig bestaan begint zich af te teken. Zijn vrouw Goutien moet de kost verdienen als arbeidster, zoon Pieter vertrekt naar Ned. Indië waar hij op 27-jarige leeftijd ellendig overlijdt aan een besmettelijke ziekte, dat hij opgelopen heeft als ziekenopasser. Goutien wordt in 1870 opgenomen in het Gasthuis als gevolg van een beroerte, ziekelijk en gebrekkig overlijdt ze twee jaar later. Haar man verdient dan de kost als sjouwersman. Kort voordat moeder Goutien verlijd wordt dochter Pieternella met hevige koortsen, op kosten van het Burgerlijk Armbestuur opgenomen in het Gasthuis. Na het overlijden van zijn vrouw raakt Iman Nierse aan nog lager wal. Hij zwerft heen en weer en beland weer in het ziekenhuis, nu voor opname van gastrische koortsen.

Berooid woont hij in 1873 als commensaal in “Graef Lodewyk” op adres Schuitvlotstraat E 211, nu bekend als nr. 1, toen gekend als de Tapperij van Johannes Leijerdekkers, die zich kennelijk ook bekommerde over dakloze gasten. Het kan haast niet ondenkbaar zijn dat Iman aan de drank is geraakt, door het verdriet van het verlies van zijn vrouw, zijn zoon en sinds kort nu ook van zijn dochter, hij houdt het hoofd boven water met wat hij verdient als dagloner, waarschijnlijk in de pakhuizen van de Indische Compagnie. Bij Johannes Leijerdekkers is hij uit huis gezet. Na ontslag uit het Gasthuis in 1875 vertrekt hij naar de Nederstraat O 190 nu nr. 17-21 genaamd “De Hulck” Maar een jaar later treffen we hem aan op een adres in de Gravenstraat I 285 “De gouden Ingel”, mogelijk ook een tapperij of koffiehuis met opvang van arme zielen.

En een arme ziel is Iman Nierse met recht te noemen, zwervend en bedelend wordt hij door de politie opgepakt. Veroordeeld tot heropvoeding op zijn ouwe dag is hij op transport gezet naar Ommerschans in Overijssel, waar hij zeker 10 jaar heeft doorgebracht tot hij weer ziek naar Middelburg wordt teruggestuurd. Op zondag 13-05-1883 overlijd Iman aan de gevolgen van grote zwakte op 74 jarige leeftijd. Alleen en verlaten van ziel en zaligheid.

Opm; Het Zeeuws Archief geeft ook openbaarheid van ziekenhuisopnamen

Adres en contactgevens

Schuitvlotstraat N 211 (later vernummerd tot 1) Middelburg

Externe links

Bronnen

• Droogleggers aan de Oosterschelde, Bewint der Dijckagie 1594-1610 Dr. J.B.V. Welten (De Bataafsche Leeuw Amsterdam 1993)
• Krantenknipsels: Krantenbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek
• Afbeelding: Beeldbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek