Middelburg Dronk

De Kolfbaan

 

De Kolfbaan

Noordbolwerk 35
4331SH Middelburg

Drinken
Cafe

Middelburg
Noordbolwerk

 

Een groot café annex bierhuis aan het Noordbolwerk/Molenwater 33 (eerder M 141) te Middelburg.

Geschiedenis

1884
 P. de Witte

Op 15 april 1884 meldt de Middelburgsche Courant dat De Kolfbaan aan het Noordbolwerk in Middelburg van Pieter de Witte dagelijks is geopend - hij zit in de zaak tot 1893.


1893
 M.J. de Witte en C.P. de Witte

Per 6 mei 1893 vertrekt P. de Witte naar De Drie Tonnetjes en wordt hij in de Kolfbaan opgevolgd door zoon Marinus Johannes de Witte (zeeuwengezocht [1]). Het doek voor de Kolfbaan valt definitief wanneer inboedel en pand in 1906 worden verkocht - op dat moment zit een andere zoon van Pieter Cornelis Petrus de Witte (zeeuwengezocht [2]) in de zaak.

Foto's

Meer afbeeldingen zijn te vinden op De_Kolfbaan/fotos.


Naamgeving

De naam 'De Kolfbaan' verwijst naar de in die tijd populaire kolfsport. Op de website van Koninklijke Nederlandsche Kolfbond is daar meer over te lezen. Een citaat: "Natuurlijk waren de herbergiers er snel bij om een kolfbaan in hun herberg aan te leggen. Het aantal kolfbanen was imponerend aan het eind van de 19e eeuw. Alleen in Amsterdam al waren er meer dan 200! Slechts 1 baan heeft de geschiedenis overleefd: in 1730 werd in de herberg "De Hollandsche Tuyn" in de Boterstraat te Utrecht een open kolfbaan met lemen vloer in gebruik genomen. Deze herberg kwam in 1644 in bezit van het Eloyen Gasthuis, en de baan was uitsluitend in gebruik bij de broeders van dat gasthuis. Men voelde niet zoveel meer voor het spelen in de open lucht en in 1760 werd de kolfbaan van het Eloyen Gasthuis overdekt. Hoewel deze in 1884 iets werd verplaatst, is deze baan tot op heden blijven bestaan en is daarmee veruit de oudste en meest bijzondere baan van Nederland, nog steeds in gebruik bij de leden van het Smedengilde van Utrecht."

Eigenaars

Bijzonderheden

  • Paal en perk stellen -Met de natte vinger- De eerste klap is een daalder waard- Dat is een kolfje naar mijn hand: het zijn allemaal uitdrukkingen die afkomstig zijn uit de wereld van het Kolven (zie het lemma op Wikipedia). Tegenwoordig hoor je daar niets meer over in Middelburg, maar vroeger was het een hele populaire sport, die ook veel in kroegen en sociëteiten werd beoefend. In Schuttershof bijvoorbeeld, maar ook in de onderzaal van het huidige Zanzibar (toen eigendom van sociëteit De Vergenoeging). Om nog maar te zwijgen van de zaken die er letterlijk naar vernoemd werden, zoals de Rotterdamsche Kolfbaan, De Kolfbaan en de Zeeuwsche Kolfbaan.

Mooie verhalen

Uit '150 jaar De Wandeling' (PDF), van de Heemkundige Kring Walcheren: "Voor de leden van de Sociëteit De Vergenoeging op de Markt werd de wandeling aantrekkelijk door het bouwen van een dependance op het hoogste punt van het Noordbolwerk in 1902, de ‘Buitensociëteit’. Zo was er voor iedereen iets op De Wandeling te vinden. Want wie liever iets anders dan thee of fris wilde drinken, kon terecht in het bierhuis met koepel van P. deWitte, bierhuisslijter op de Markt. Vanaf1885 was hij zijn bierhuis op het Noordbolwerk gaan exploiteren. Zijn tuin liep door tot aan het Molenwater, zodat bevoorrading voor hém geen probleem zal zijn geweest. Direct na de eeuwwisseling veranderde er veel op het Molenwater. Oude bebouwing werd afgebroken en nieuwe huizen kwamen ervoor in de plaats. Na de bouw van de kapitale woning voor de directeur van de gasfabriek in 1881 werden meer huizen gebouwd, zodat op den duur een aansluitende bebouwing ontstond. Toch bleven veel tuinen nog lang tot aan het bolwerk doorlopen."

Adres en contactgevens

Molenwater/Noordbolwerk M 141 Middelburg

Externe links

Bronnen