Inhoud
Foto's
Deze afbeeldingen horen bij het artikel Leescafé
Leescafé
Bierdag en expositie Stichting Bier in Zeeland, Zeeuwse Bibliotheek 24 september 2011
Zie ook de collectiebeschrijvingen van Eric Hageman, hieronder
Opstelling 'Havenzicht', met een verwijzing naar het Middelburgse Café 't Sincken Tooghje
Middelburgs Abdijbier en De Hopbloem Primeur
Een briefhoofd van J.P. Geldof uit de inmiddels afgebroken Oude Kerkstraat in Middelburg, van omstreeks 1900
Een spuitfles van de Mineraalwaterfabriek 'De Ster' in Middelburg. Zie ook het kopje 'geschiedenis' op de pagina van café Monopole aan de Pottenmarkt in Middelburg
Een oud bierglas met een opdruk van Café-Restaurant De Vriendschap aan de Markt in Middelburg
Collectiebeschrijving biertentoonstelling Zeeuwse Bibliotheek/Leescafé september 2011 Middelburg
Beschrijving collectie Eric Hageman(volgt de mappen en nummering van de betreffende foto’s)
WALCHEREN
Middelburg
AVA en Adora AVA is een afkorting van Anthonie van Aartsen. In 1927 opgevolgd door zijn zoon Willem. AVA was gevestigd in de Korte Giststraat A 128, na 1936 Korte Giststraat 2-4. Tot 1927 was van Aartsen agent van de Heinekenbrouwerij; na de Tweede Wereldoorlog werd vooral limonade en sterkedrank aan winkels geleverd. AVA werd in 1961 overgenomen door Ad van ’t Veer. Van ’t Veer startte het limonademerk Adora. In 1963 werd de limonadefabriek verplaatst naar de Ganzegang (bij de Oostkerk), in 1969 werd deze gesloten.
1 en 2: limonadeflessen van AVA (jaren’40/’50) literfles AVA (= 2) 3 en 4: limonadefles en speldje van Adora (jaren ’60)
Caljouw L. Caljouw had in 1903 de bierhandel van S.A. Cornelisse in de Korte Singelstraat overgenomen. Het jaar daarop verplaatste hij de zaak naar de Sint Janstraat H 192. In 1910 kreeg de bierhandel een nieuwe eigenaar (W. Klaaijsen) en in 1918 werd hier een depot van brouwerij de Meiboom uit Vlissingen gevestigd.
1; Fles van L. Caljouw uit Middelburg (1903-1910), gevonden op een akker op Schouwen-Duiveland waar eerder afgegraven grond uit Zierikzee was gestort. 2: Fles met etiket van brouwerij De Meiboom, van L. Caljouw (er staat J. Caljouw, maar dat moet een vergissing zijn), Korte Singelstraat, Middelburg, 1903.
Dé-Ko Dé-Ko is een afkorting van David Koole, die dit bedrijf in 1936 oprichtte. Eerst gevestigd in de Korte Gortstraat (thans Plein 1940), vanaf eind 1937 in de Langeviele. Dé-Ko was agent voor de Dommelsch-brouwerij, had een eigen limonade-fabriek, alsmede een slijterij.
1: limonadefles van Dé-Ko (jaren ’50) (hier komen als het goed is nog een 4-5 tal etiktten bij)
Denevers Denevers was cognac- en wijnhandel sinds ca. 1889. In 1906 ging de zaak over in ‘Gebroeders Denevers’ (de zonen van stichter Hilair Urbain). Zij kochten het gebouw van de in 1917 gesloten brouwerij De Vijfhoek (onder de Lange Jan, thans Koorkerkplein/Koorkerkstraat) en bouwden deze om tot likeurstokerij (in mei 1940 verwoest).
1. pakje kaarten van Denevers (jaren ’50/’60) 2. asbak van Denevers frères (jaren ’20) 3. borrelglaasje denevers frères, ca. 1910 (hier heb ik evt ook nog een foto van (gebombardeerde stokerij)
De Jonge Na anderhalf jaar Phoenix-bier te hebben geschonken in de Spanjaardstraat begon Johs de Jonge als agent voor Van Vollenhoven in 1896 in de Gravenstraat I 270. In 1899 kocht hij het pand ‘In den Steenrotse’ aan de Dwarskaai, alwaar hij de bierhandel voortzette, inclusief limonadefabriek, tot 1908. Daarna werd er geen bier meer verhandeld vanuit deze locatie.
1. Ansichtkaart begin 1900. Mogelijk is de man in de deuropening Johannes de Jonge. 2. Ansichtkaart ca. 1905. Onder op de gevel staat geschilderd: ‘bierbottelarij’ en ‘limonadefabriek’
Minderhoud Minderhoud was eerst gevestigd in de Gravenstraat I 253. Vanaf 1914 had hij het agentschap voor de brouwerij d’Oranjeboom. In 1937 werd een nieuwe limonadefabriek, genaamd “Hygiëa”, gebouwd in Gravenstraat 62 t/m 66. In mei 1940 werd de limonadefabriek verwoest en in 1941 vond een doorstart plaats vanuit de Pijpstraat. Tegen het midden van de jaren ’70 werd de zaak verplaatst naar Vlissingen.
1. Fles met etiket, ca. 1917 (toen Minderhout nog met een ‘t’ werd geschreven) 2. Limonadeflesje Minderhoud jaren ‘30 3. Asbak van Minderhoud van voor de Tweede Wereldoorlog 4. Limonadefles Minderhoud, jaren ’50
Pieters In 1897 gestart als de ‘Co,’ van Davidse & Co., gevestigd in de Sint Pieterstraat. In 1900 wordt J.A. Pieters de enige eigenaar en vanaf 1904 werd de naam ‘firma J.A. Pieters’ gevoerd en verhuisde het bedrijf naar Varkensmarkt K 150 (thans café de Groene Pulk). In 1920 werd Pieters agent voor de Koninklijk Nederlandsch Beijersch Bierbrouwerij, in 1921 werd deze verruild voor het agentschap voor brouwerij De Drie Hoefijzers. In de jaren ’70 werd het omgebouwd tot drankenzaak (met groot bierassortiment). In 1980 werd de zaak verplaatst naar Arnestein. Tot 2001 werd de firmanaam J.A. Pieters nog gevoerd tbv verschillende slijterijen.
1 en 2. Limonadeglaasje van Davidse & Co., 1899 (met kopie advertentie) 3. Limonadeflesje J.A. Pieters, vermoedelijk jaren ‘40 4. Mineraalwaterfles met bakelieten schroefdop, jaren 1910-1920 5. Kogelflesje J.A. Pieters, 1910-1920 6. Reclamekaart J.A. Pieters, 1918
Verdonk Verdonk startte als agent van de Amstelbrouwerij in 1934 op de Pottenmarkt. In 1968 werd een nieuw gebouw neergezet op Arnestein. Even later (1972) fuseerde Verdonk met de Heinekenbierhandel van De Vlieger; zij gingen verder als de Vlieger-Verdonk tot 1997.
1. Bierfles van Verdonk, jaren ‘30 2, 3 en 4. borrelglaasjes van Verdonk, jaren ‘60
De Vijfhoek De Vijfhoek was een brouwerij die vermoedelijk in 1597 is opgericht. Zij sloot in 1917. De brouwerij was gevestigd waar thans het plein tussen café-restaurant Desafinado en De Hofjes, onder de lange Jan, is. Naast het brouwen van bier werd er (vanaf 1906) ook ijs gemaakt in de Vijfhoek.
1. Foto van het Gasthuis, Noordpoortstraat, met daarvoor een medewerker van de Vijfhoek poserend naast de ijskar. Hier komen nog wat rekeningen bij (en wellicht iets uit het Zeeuws Museum)
Van Fraeijenhove/De Vlieger J.J. de Vlieger nam in 1908 de bierhandel van Van Fraeijenhove op de Rotterdamsche kaai over. De Vlieger was agent voor de Heinekenbrouwerij. Naast een bierbottelarij had de Vliegerij ook een limonadefabriek en een slijterij. Fuseerde in 1972 met Amstelagent Verdonk tot “de Vlieger-Verdonk”..
1. Limonade-etiket van de Vlieger, jaren ‘40/’50 2. Bestelkaart van Van Fraeijenhove uit 1898
Wemco In 1927 nam Willem Rijks ‘De Zeeuwsche Bierhandel’ aan de Kinderdijk over van J. van Olffen. Twee jaar later werd de naam veranderd in Wemco, een samenstelling van ‘Willem en Mien Company’. Aan dit bedrijf was een agentschap voor brouwerij Van Vollenhoven verbonden. Nadat deze brouwerij in 1949 sloot richtte Wemco zich vooral op het maken van limonade. In de jaren ’60 leverde Wemco zelfs limonade aan concurrenten als de Vlieger, Minderhoud, Adora en Dé-Ko, omdat het maken van limonade voor hen te duur was geworden. In 1969 sloot de fabriek aan de Kinderdijk en werd deze verplaatst naar Etten-Leur (Kikkerop).
1. Limonadefles van Wermco. jaren’50/‘60 2. Wemco limonadeglaasje, jaren’50/‘60 3. Etiketten voor puddingsaus, jaren ‘40/’50 4. Wemco sleutelhangers, jaren ‘60 5. Wemco notitieblikje, jaren ‘50/’60
Vlissingen
Cijvat Cijvat had een drankenhandel en kruidenierszaak in de Scheldestraat 8. In 1934 werd brouwerij De Meiboom overgenomen door Amstel. Na een renovatie van de panden van de Meiboom werd Cijvat Amstelagent en startte hij tevens een limonadefabriek (in de Flessenstraat). In de jaren zestig werd Cijvat overgenomen door Amstelagent Verdonk (Middelburg)
1. Bierfles van L. Cijvat, tweede helft jaren ‘30 2 en 3: etiketten van Amstelagent Cijvat, tweede helft jaren ‘30
Kotte Kotte had vanaf 1892 café-restaurant Admiraal de Ruijter aan de Rommelkade K 43. Hieraan was ook een bottelarij verbonden. 1. Etiket van Bass, gebotteld door G. Th.W. Kotte, ca. 1900 (in 1906 ging Vlissingen over op een andere adresnummering)
De Meiboom De Meiboom is opgericht in de 17e eeuw en was vanaf het begin van de 19e eeuw nog de enige brouwerij in Vlissingen. Na de overschakeling op de productie van laaggegiste bieren in 1897 groeide de brouwerij uit tot de grootste die Zeeland ooit gekend heeft. In 1934 werd de brouwerij overgenomen door Amstel.
1 en 2: Bierflessen van De Meiboom, ca. 1930 3. Bierfles van de Meiboom, ca. 1900 4. zie Caljouw 5. reclameplaat van De Meiboom, ca. 1930 (van de plaat is een stukje afgesneden om te dienen als achterwand van een lijst) 6 en 7: etiketten van De Meiboom. ‘Wijn-bier’ verwijst naar een bier van hoge gisting, etiketten waarschijnlijk van voor 1897. 8: etiket van De Meiboom, ca. 1930 9: viltje van De Meiboom, ca. 1930 10: fles van de Meiboom. 1669 verwijst naar het jaartal dat op de gevelsteen van De Meiboom staat (nu nog te zien boven de poort van een appartementencomplex in de Prins Hendrikstraat te Vlissingen). Van De Meiboom is het niet bekend dat er ook limonade werd gemaakt, dus dit is waarschijnlijk een bierfles.
J.G. Meijer Was vanaf 1891 exploitant van het Badhotel op de Vlissingse boulevard; zorgde ook voor de catering op de Stoomvaart-Maatschappij Zeeland. Had daarnaast een mineraalwater- en limonadefabriek. J.G. Meijer overleed in 1918 op 73-jarige leeftijd
1. Limonadefles van J.G. Meyer, ca. 1900
L. Mieremet L. Mieremet had in de periode 1910-1931 een drankenhandel en limonadefabriek in de Walstraat, en hij was hoofdagent van brouwerij De Drie Hoefijzers. 1. Bierfles van L. Mieremet
Schröder P.M.W. Schröder was mineraalwaterfabrikant vanaf 1898. Hij exploiteerde het ‘Strandhotel’ aan de Vlissingse Boulevard Evertsen vanaf 1910. Na zijn overlijden in 1919 werd hij opgevolgd door zijn zoon W. Schröder. 1. Limonadefles van P.M.W. Schröder, ca. 1910 2. Limonadefles van W Schröder, ca. 1920
Joseph Stecher Stecher was bierslijter vanaf 1879 tot 1903 toen hij zijn bierhandel overdroeg aan zijn zoon J.A. Stecher. Joseph Stecher was agent voor de Amstelbrouwerij 1. Nota van Joseph Stecher, jaren ’90 van de 19e eeuw
ZEEUWS-VLAANDEREN
Aardenburg
De Gouden Eikel In 1895 werd J.A.M Haverland eigenaar, In 1925 verkocht hij de brouwerij door aan zijn zoon L.E.J. Haverland, die de zaak later uitbreidde met een bierhandel en grossierderij. Is kort na de Tweede Wereldoorlog opgeheven.
Op 5 oktober 1875 kocht landbouwer Auguste Daenink uit Aardenburg bierbrouwerij ‘De Gouden Eikel’ van Abraham van de Plassche. Bijna twintig jaar later, op 14 mei 1895, verklaarde hij over te willen gaan tot openbare verkoop van de bierbrouwerij, met toebehoren en annex woonhuis met erf. Tot de inventaris van de brouwerij behoorde onder meer: vaten, een bier- en handkrachtpompen, cylinder met manege, twee koperen bieraftrekkers, een vlote met koperen kraan en twee tonnebakken met toebehoren. De brouwerij betrok zijn water uit een welput waaruit ook de bevolking van Aardenburg water mocht betrekken. Dit geschiedde middels een ijzeren pomp die aan de buitengevel van de brouwerij aan de zijde van de Brouwerijstraat was bevestigd. Uiteindelijk werd de brouwerij op dinsdag 21 mei 1895 verkocht voor Fl. 9.500,- aan Jerome Alphonse Marie Haverland (geboren te Vormezeele (België) op 19 augustus 1858), zonder beroep, wonende te ‘Ruijsbroec’ bij Brussel. Zijn dochter Alicia Maria Rosalia Haverland, geboren te Oostende, huwde op 30 april 1919 te Aardenburg met Aloïs Tanghe, een graanhandelaar geboren te Ichteghem. De gemeentelijke verslagen van Aardenburg over 1909-1925 maken melding van een tweede brouwerij in Aardenburg. Op 3 april 1925 verkocht J.A.M. Haverland ‘De Gouden Eikel’ voor Fl. 5000,- , alsmede de bierbrouwersinventaris bestaande uit de voorraad bier, tonnen, vaten, losse kuipen, flessen, losse werktuigen en gereedschappen, paard en wagens voor Fl. 2.500,- aan zijn zoon Lieven Eduard Jerome Haverland (geboren te Aardenburg op 3 juli 1899). Deze was naast bierbrouwer ook agent in bieren en grossier in dranken. Uit het kadaster blijkt dat hij het pand Brouwerijstraat 9 in zijn bezit had. Dit zou de brouwerij of het woonhuis van de brouwer kunnen zijn. De brouwerij werd gedeeltelijk gesloopt in 1945. Het adres van de brouwerij of het woonhuis van de brouwer was in 1947 Brouwerijstraat 3. Volgens de kadastrale boekhouding vond in 1950 een splitsing plaats van de percelen waarop zich een huis, de bierbrouwerij en een tuin bevonden. Hiermee kwam definitief een einde aan brouwerij ‘De Gouden Eikel’. (notariële akten in bezit van de weduwe L.E.J. Haverland)
Bierbrouwerij De Gouden Eikel, opgericht 1895, gevestigd in 1921 aan de Wandeldreef 483 (later Brouwerijstraat 3). Eigenaar in 1921: Jerome Alphonse Marie Haverland (geboren te Voormezeele op 19-8-1858), treedt uit de zaak op 1 mei 1925, opgevolgd door Lieven Eduard Jerome Haverland (Brouwerijstraat 3), geboren Aardenburg 3-7-1899. Op 21-12-1955 geeft hij door aan de KvK dat de omschrijving van het bedrijf dient te luiden: limonadefabriek, groot- en kleinhandel in sterke, zwak-alcoholische en alcoholvrije dranken. Handelsnaam gewijzigd in L.E.J. Haverland (i.p.v. Gouden Eikel) op 24-3-1959. Bedrijfsomschrijving dan: mineraalwaterbedrijf, limonadefabriek, groot- en kleinhandel in sterke, zwak-alcoholische en alcoholvrije dranken. Per 20-11-1961 adres Brouwerijstraat 3 gewijzigd in Brouwerijstraat 9. Onderneming opgeheven met ingang van 30 juni 1965.
KvK Handelsregister Terneuzen inv.nr. 649.
1. Beugeldop van L. Haverland, ca. jaren ’30. A.J. de Vriend A.J. de Vriend had een handel in Amstelbieren, verdere gegevens zijn niet bekend 1. Bestelkaart van De Vriend voor Amstelbier 1947
Hoofdplaat Brouwerij De Hoop In 1890 wordt A.F. Sturm in de bronnen vermeld als eigenaar van brouwerij De Hoop, waarschijnlijk had hij de brouwerij al dan enige jaren in bezit. In 1905 is sprake van verkoop van de brouwerij (onder firmanaam Sturm en Temmerman). In 1920 wordt C.Ch. Sturm genoemd als eigenaar, in 1928 nog een keer. Het daarop is alleen sprake van een wijnhandel. In 1937 gaat C.Ch. Sturm failliet, als bierbottelaar, limonadefabrikant en handelaar in rookwaren. Vanaf 1945 wordt het bedrijf voortgezet onder de naam “v/h C.Ch. Sturm”, hoelang deze is doorgegaan is niet bekend.
1, 2 en 3: etiketten voor limonade en limonadesiroop van C.Ch. Sturm, 1910-1920 4 en 5: limonadeflesjes uit de periode na 1945 van Firma v/h C.Ch. Sturm
Hulst Brouwerij de Halve Maan Brouwerij opgericht in het midden van de 18e eeuw, komt in 1822 in handen van de familie Wauters, die de brouwerij zeven generaties lang runde. De laatste eigenaar was Emiel Wauters. In 1968 is de brouwerij gesloten.
1: etiket van de Halve Maan ‘pilsener’, jaren ‘40 2 en 3: etiketten van Java Bier (4% en 5%), jaren ‘50 4: etiket van Dubbele Java, jaren ‘40 5: etiket van LUX extra lager, jaren ‘50 6: reclameplaat Java Bier, jaren ‘50 7: speelkaart Java Bier, ca. jaren ‘40 8: speldje Java Bier, ca. 1960 9: viltje Java Bier 50 jaar, 1958 10. viltje Java Bier, ca. 1960 11. viltje Java Bier, ca. jaren ‘40 12: het oudst bekende viltje van de Halve Maan, jaren ‘20 13: asbak Java Bier, 1958 14: twee flessen Java Bier (4%), jaren ‘50 15: bierglas De Halve Maan met licht emaille letters, ca. jaren ‘40 16, 17 en 18: bierglazen Java Bier, jaren ‘50
IJzendijke Bruynooge Was bierhandelaar en limonadefabrikant, gestart in 1910 of iets daarvoor. In 1910 agent voor Champagnepils van Pieters (Middelburg). Willem Bruijnooge stopt in 1935, zijn zonen (W.J. en A.J. Bruijnooge) zetten de zaak voort.
1. Limonadeflesje W. Bruynooge en zonen, jaren ‘20/’30
Kloosterzande Brouwerij A.D. Quelle Brouwerij opgericht in 1849. In 1899 overgenomen door Arthur Dominicus Dumoleijn. In 1935 werd de naam Hontenisser Stoombierbrouwerij veranderd in Bierbrouwerij A.D. Dumoleijn, vanaf 1936 werd het Bierbrouwerij A.D. Quelle; tien jaar later werd hieraan toegevoegd ‘ v/h A.D. Dumoleijn, toen de brouwerij in handen was van de zonen Piet en Arthur. Zij stopten in 1954 met brouwen in Kloosterzande en startten, met ondersteuning van Amstel, de Parbobrouwerij in Paramaribo. Dat werd een groot succes, het Parbobier is nog steeds verkrijgbaar.
1 t/m 7: viltjes van A.D. Quelle, jaren ‘30 8 en 9: bierglazen van A.D. Quelle, jaren ‘30 10: brief van A.D. Quelle 11 t/m 21: etiketten van A.D. Quelle, jaren ‘30/’40
Brouwerij de Zwaan In 1906 werd de Bierbrouwerij A. Adriaansens-Buijsrogge opgericht, in 1926 kreeg de brouwerij een nieuwe naam: “De Zwaan”, met als eigenaar J.P. Menu. In 1940 werd de brouwerij gesloten, daarna werd alleen de mouterij voortgezet. Die bestaat nu nog steeds en behoort inmiddels tot de Grolschbrouwerij.
1. Bierglas van de Zwaan 2. Grolsch glas met achterdruk “de Zwaan” (ter viering van het 100-jarig bestaan)
Koewacht
Brouwerij De Witte Koe Brouwerij opgericht in 1850. In 1921 was Ernest Dierik eigenaar. Na zijn overlijden in 1936 nam zijn vrouw Antonia Konings de brouwerij over. In 1942 werd de naam veranderd in Brouwerij Dierik-Konings. In 1950 zijn de brouwactiviteiten gestaakt. 3. Bierdop E. Dierik, jaren’20/’30
Brouwerij De Drie Gebroeders Brouwerij opgericht in 1900. In 1921 komt de brouwerij in handen van Albert Dierik en zijn vrouw Irma Maria Plasschaert. Dierik overleed in 1945, zijn vrouw zette de zaak nog drie jaar voort (als bottelarij), daarna werd deze opgeheven. 1. Etiket van De Drie Gebroeders, ca. jaren ‘30 2. Bierdop van De Drie Gebroeders, ca. jaren ‘20/’ 30
Nieuw-Namen C. Vermeirssen Bierhandelaar en limonadefabrikant, bestond in ieder geval reeds voor de Tweede Wereldoorlog, verder geen gegevens bekend. 1. Bierfles C. Vermeirssen, ca. jaren ‘30 2 en 3. Twee kogelflessen van C. Vermeirssen, ca. 1910-1920
Sas van Gent
Brouwerij De Hoop Brouwerij opgericht in 1840. In 1890-1935 was P.J. Wauters eigenaar van deze brouwerij. In 1934 worden de brouwactiviteiten gestopt en ging men verder als bierbottelarij en limonadefabriek. In 1936 werd het bedrijf voortgezet door dochter Jeanne Geerinckx-Wauters, en 1939 door Francois Albert Dellaert. Tot hoelang deze heeft bestaan is niet bekend.
1. Bierfles brouwerij De Hoop, ca. 1910-1920 2. Fles brouwerij De Hoop, waarschijnlijk voor limonade, maar blanke bierflessen kwamen ook wel eens voor
Sint Jansteen
Brouwerij de Eendracht Brouwerij opgericht in 1894 door Josephus Vinck. Na zijn overlijden in 1936 werd de brouwerij voortgezet door zijn zonen A. en J. Vinck. In 1937 gaven ze bij de Kamer van Koophandel aan dat de brouwerij en maalderij ‘De Eendracht’ v/h Jos. Vinck was opgeheven. Uit de bestelkaart (item 1) en de dop (item 2) valt af te leiden dat de zaak nog wel als drankenhandel werd voortgezet – tot hoelang is niet bekend.
1. Bestelkaart van de gebroeders Vinck uit 1947 (hoewel er geen sprake meer was van een brouwerij stempelde men wel met “brouwerij en maalderij De Eendracht”) 2. Kurkdop van “Fa. v/h Jos. Vinck”, ca. jaren ‘40/’50 3. Bierkrat van Vinck (voor 0,75 liter flessen), jaren ‘20/’30
Sluis Brouwerij Amsterdam Opgericht in 1862 als “brouwerij de stad Amsterdam”. In 1913 kwam de brouwerij in handen van Joseph de Blieck; de naam van de brouwerij is dan “Brouwerij Amsterdam”. Zijn zoon Albert nam in 1939 de brouwerij over. In 1946 werd deze gesloten. 1 en 2: twee etiketten van brouwerij Amsterdam, ca. jaren ‘20/’30.
Terneuzen
Bierhandel A.J. de Jonge De Jonge (geboren in 1876) startte zijn bierhandel omstreeks 1923. In de bronnen staat hij nog in 1932 vermeld als ‘bierbottelaar’. Verder is hier niets over bekend.
1. Bierfles van A.J. de Jonge, jaren ‘20
Bierbottelarij en limonadefabriek Kolijn Opgericht door J.K. Kolijn in 1900. Stond vanaf 1907 te boek als “Eerste electrische Zuid-Nederlandsche Cham¬pagne, Pils- en Limonadefabriek en Isobarometrische Bier¬bottelarij.” In 1923 nam zoon J.J. Kolijn de zaak over. Aanvankelijk werd bier gebotteld van brouwerij de Sleutel (Dordrecht), later stapte Kolijn over op Heineken. De drankenhandel is in de 20e eeuw van zoon op zoon overgegaan en bestaat nu nog steeds.
1. Heineken’s bierfles gebotteld door J.J. Kolijn, jaren ‘30
Westdorpe Brouwerij De Duif Deze brouwerij werd opgericht door Frans Dellaert in 1898. In 1922 nam zijn zoon Cyril de brouwerij over. Cyril trad uit in 1932, de brouwactiviteiten werden gestaakt. Gerard en Francois Dellaert namen de zaak over en gingen verder met een bierbottelarij en limonadefabriek. 1. Bierfles van de Duif, C.A. Dellaert, jaren ’20
De Witte Leeuw Brouwerij opgericht in 1914 door Basil Van Waes. Basil van Waes was getrouwd met Alina Verhelst. Bazile overleed in 1939, zijn zoon Leon zette het brouwen voort, terwijl de brouwerij zelf op naam van Aline van Waes-Verhelst kwam te staan. De brouwerij (en limonadefabriek) werd gesloten in 1947.
1: bierfles van B. van Waes, ca. 1930 2: bierfles van B. van Waes-Verhelst, periode 1939-1947 3: limonadefles van B. van Waes-Verhelst, periode 1939-1947
Brouwerij Van Waes Boodts In 1905 richtte Camile van Waes, destijds burgemeester van Westdorpe, bierbrouwerij en limonadefabriek 'De Volharding' op. Het brouwen liet hij over aan zijn zoon Emile. Emile van Waes was getrouwd Clothilde Boodts. Later werd de naam gewijzigd in ‘Van Waes Boodts’. De brouwerij was de grootste van de drie brouwerijen in Westdorpe met een productie van 20.000 hl per jaar in de jaren ’50. Afzet werd ook buiten Zeeland gevonden (zoals in Rotterdam, Den Bosch en Londen). In 1964 werd de brouwerij gesloten, mede als gevolg van de slechte conditie van het brouwwater (brak water) en toenemende concurrentie van de grote brouwerijen. De Amstelbrouwerij werd de nieuwe eigenaar, deze nam alleen het debiet over.
1. viltje Van Waes Boodts, jaren ‘30 2. viltje Van Waes Boodts, jaren ‘40 3, 4 en 5: viltjes Van Waes Boodts, ca. 1960 6 en 7: viltjes Van Waes Boodts, jaren ‘30 8 en 9: advertenties van Van Waes Boodts, 1947 10 en 11: prijslijst en menukaart, jaren ‘50 12, 13 en 14: etiketten Van Waes Boodts, jaren ‘30 15: etiket Van Waes Boodts, ca. 1945 16: etiket Van Waes Boodts, jaren ‘30 17, 18, 19, 20, 21 en 28: etiketten Van Waes Boodts, jaren ‘40/’50 22 t/m 27: etiketten Van Waes Boodts, ca. 1960 29: ansichtkaart jaren ‘50 30: boekhoudlijst, jaren ‘50 31 t/m 38: flessen Van Waes Boodts, jaren ‘30/’40/’50 39: emaille reclame, jaren ‘50 40: emaille reclame, ca jaren ‘40 41: krat van Van Rumpt, Den Bosch (hier had Van Waes Boodts en verbinding mee), jaren ‘60 42, 43 en 44: drie kratjes van Van Waes Boodts, jaren ’30/’40/‘50
Zuiddorpe
Brouwerij Wilhelmina Stoombierbrouwerij 'Wilhelmina' werd opgericht in 1899 door Theophile Onghena. Toen hij in 1921 overleed, nam zijn vrouw Irene Busschaert de brouwerij over. Zij voegde een bottelarij en vlashandel toe aan de brouwerij. In 1925 deed zij het bedrijf over aan Alphons van Haelst. Deze stopte met de brouwerij en ging verder met de bierbottelarij en de handel in vlas. In 1960 werden de activiteiten gestaakt.
1. (beschadigde) bierfles van A. van Haelst, ca. 1930
Bronnen
- Krantenknipsels: Krantenbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek
- Foto's expositie en bierdag: Stichting Bier in Zeeland/ collecties Toon Franken en wijlen Eric Hageman