Een café-biljart/restaurant dat in oktober 1926 werd geopend aan de Pottenmarkt 7 (Wijk K 410) door Kees Merk, een oud-medewerker van De Landbouw op de Markt, later ook wel bekend als De Kroon. In dezelfde periode zat ook in Vlissingen een café met de naam Monopole. Het is niet bekend of die twee zaken iets met elkaar te maken hadden, wel is duidelijk dat ze door verschillende mensen uitgebaat werden. Het Pand aan Pottenmarkt 7 heette St. Maerten. Dit pand werd tijdens het bombardement op Middelburg, in mei 1940, volledig verwoest.
Inhoud
Geschiedenis
1926
|
Kees Merk Vanaf 1749 zat in het pand aan Pottenmarkt K 410 (later nummer 7) de winkel van M. van Boven (mogelijk familie van bakker A.J. van Boven die op Pottenmarkt K 413 was gevestigd). Die zaak heette "Sinte Maerten". Van Boven verkocht behalve alcoholische dranken ook tabak en koloniale waren. In 1909 verhuisde van Boven naar de Lange Delft en werd de zaak voortgezet door A.C. v.d. Kamer die er een slijterij in begon en in 1920 ook handelsagent van de Amstelbrouwerij werd. In hetzelfde pand startte v.d. Kamer eerder al, rond 1914 de Limonadefabriek met de naam De Ster. In 1926 verplaatst hij die fabriek naar Pottenmarkt K 407 en verkoopt hij het pand op K 410 aan Merk - zijn echtgenote, Adriana Merk-Bassi, zou later Het Wapen van Middelburg (3) uitbaten. Cornelis Johannes (Kees) Merk zat later nog in Terminus (2). |
1934
|
P.C. van Zweeden In 1934 is P.C. van Zweeden de eigenaar - hij baatte eerder De Beurs aan de Dam uit. Na van Zweeden komt, in januari 1937, P.J.J. Marcus in de zaak. Van Zweeden vertrekt naar de Palingstraat in Vlissingen, daar opent hij Café Van Zweeden. |
1937
|
P.J.J. Marcus Marcus blijft eigenaar tot mei 1940. Dan wordt het pand verwoest, tijdens het bombardement door de Duitsers. Marcus zat eerder in het Middelburgse café De Elf Provinciën, later nog in café Marcus op de Pottenmarkt en in café Cambrinus aan de Zusterstraat. |
Foto's
Meer afbeeldingen zijn te vinden op Monopole/foto's.
Opening café-biljart Monopole oktober 1926, door Kees Merk, 'ex-bediende van De Landbouw'
Naamgeving
De naam van de zaak varieerde. Het was in die tijd gebruikelijk om zaken simpelweg te vernoemen naar de eigenaar van het moment. In een beschrijving bij een afbeelding in 'Zeeland in Beeld', de beeldbank van het Zeeuws Archief, staat echter ook een keer de naam 'Maerepot'. Op de foto is niet goed te zien of het hier gaat om dezelfde zaak, maar dat is wel waarschijnlijk. Maerepot zou bijvoorbeeld een Zeeuws klinkende samentrekking kunnen zijn van 'Maerten' en 'Pottenmarkt'.
Bijzonderheden
- De grootmoeder van Kees Merk, Maria Nellen had een tapperij aan het Vlissings Wagenplein.
- P.C. van Zweeden was de zoon van Jacob van Zweeden van café Rotterdam (zeeuwengezocht [1]).
- In Vlissingen was ook een zaak met de naam Monopole gevestigd. Zie Vlissingen Dronk.
Mooie verhalen
Hoe Kees Merk zijn huishoudster vermoordde
Op 27 mei 1934 vermoordde de eigenaar van Monopole, Kees Merk, zijn vroegere huishoudster, de toen 48-jarige Pieternella Catharina Klaassen, weduwe van W.E. Connolly en de dochter van meubelmaker Klaassen uit de Herenstraat in Middelburg. Aanleiding voor de moord was de vermeende verduistering van boter en andere levensmiddelen door Klaassen. Met een gestolen dolk verwondde hij haar met drie messteken zodanig dat zij uiteindelijk aan haar verwondingen zou bezwijken. Merk had nog geen strafblad. In hoger beroep werd de geëiste straf van 15 jaar omgezet naar 5 jaar gevangenisstraf. Zie voor het gehele verslag de krantenknipsels (A en B) op de pagina afbeeldingen van Monopole. Dit verhaal riep de vraag op wie dan de Kees Merk was die in 1936 hotel-café Terminus (2) opende, aan De Lange Noordstraat. Barbara Nijhoff van het Zeeuws Archief zocht het uit. Zij schrijft: " C.J. Merk was gehuwd met A. Bassi zij hadden een zoon C.H. Merk (Cornelis Hendrikus ook wel Kees genaamd). Mevr. Bassi vraagt een vergunning aan voor de verkoop van zwak alcoholische drank, zie Middelburgsche courant dd 13-01-1936. Volgens het bevolkingregeister woonde mevrouw Bassi en haar zoon Kees ook op het adres Lange Noordstraat 34 (C29). Ik denk dus dat de Kees van Terminus de zoon was. Het gezin Merk-Bassi gaat op 20-1-1936 aan de Lange Noordstraat 34 wonen, zonder vader C.J. Merk die volgens het bevolkingsregister nog niet terug in Middelburg is."
Externe links
Bronnen
- Krantenknipsels: Krantenbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek
- Foto's: De Schakel 21-3-1947, Beeldbank Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed