Middelburg Dronk

De Eendracht

 

De Eendracht

Markt 65
4331LK Middelburg

Drinken, Eten, Slapen
Cafe, Hotel, Restaurant

Middelburg
Markt

 

Een hotel-café-restaurant aan de Markt K 3 (later Markt 65) te Middelburg - opvolger van L'Union en De Hoge Deur.

Geschiedenis

1812
 H. Warnau en M.F. Warnau-van Lamper

Het bevolkingsregister geeft aan dat de heer H. Warnau op 4 februari 1812 vader werd van een tweeling. Het adres dat wordt gegeven is: Wijk K, nummer 3 (Grande Place) ottewel Groote Markt K 3, De Eendracht dus (zeeuwengezocht [1]). Warnau werd in 1820 de schoonvader van Johanna de Kat die Het Veersche Veerhuis aan de Balans uitbaatte - zij trouwde met zoon Hendricus Leonardus Warnau (zeeuwengezocht [2]). H. Warnau stierf in 1843 op 78-jarige leeftijd en het bevolkingsregister geeft bij beroep herbergier aan (zeeuwengezocht [3]. Zijn weduwe, M.F. Warnau-van Lamper, zet de zaak voort tot 1844 - zij vertrekt dat jaar naar Het Rotterdammer Veerhuis en haar stiefzoon Hendrikus Leonardus Warnau, een jaar eerder hertrouwd (zeeuwengezocht [4]), neemt De Eendracht over.

1844
 H.L. Warnau

Hendricus Leonardus Warnau is vanaf 5 september 1844 eigenaar van De Eendracht. Hij verkoopt het pand in 1852 aan M.P. Pollen voor f 5.500 - Pollen noemt zijn zaak L'Union.

1866
 A. Mes en A.M. Mes-Everaerts

Adrianus Mes zit in 1866 in De Eendracht en staat in 1869 op het adres als koffiehuishouder geregistreerd (zeeuwengezocht [5]). Wanneer hij in 1878 overlijdt (zeeuwengezocht [6]) wordt de zaak tot 1886 voortgezet door zijn weduwe Anna Maria Mes-Everaerts.

1886
 Adriaan Gabriëlse en Maatje Gabriëlse-Minderhoud

Adriaan Gabriëlse vraagt in 1886 vergunning aan voor het pand Markt K 3, waar hij geregistreerd staat als koffiehuishouder van koffiehuis "De Eendracht" en bestelkantoor van den stoomtram Middelburg-Vlissingen (zeeuwengezocht [7]). Wanneer hij op 23 april 1916 overlijdt zet zijn weduwe Maatje Gabriëlse-Minderhoud de zaak voort (zeeuwengezocht [8]).

1918
 J. Gabriëlse

Johannes Gabriëlse neemt in 1918 de zaak van zijn moeder over en staat in dat jaar geregistreerd als kastelein (zeeuwengezocht [9]). In 1921 stort De Eendracht - althans volgens de Middelburgsche Courant - in, doch het pand wordt gerestaureerd. In 1940 staat Gabriëlse nog als caféhouder van De eeendracht geregistreerd (zeeuwengezocht [10]) - het pand wordt tijdens W.O. II verwoest en De Eendracht wordt tijdelijk verplaatst naar de Lange Giststraat 7.

1946
 Stoffel van Zetten

Per 1 oktober 1946 neemt Stoffel van Zetten uit Domburg De Eendracht op het adres Lange Giststraat 7 over van Johannes Gabriëlse. Van Zetten keert in april 1950 terug naar Domburg waar hij Hotel Juliana opent.

1953
 J. Gabriëlse en H. Meeusen

In april 1950 neemt Johannes Gabriëlse De Eendracht in het pand Lange Giststraat 7 terug over van Van Zetten en op 23 juni 1953 heropent hij café-restaurant De Eendracht op het adres Markt 65, maar de zaak wordt geëxploiteerd door Hector Meeusen. Voor het bombardement van 1940 lag de bebouwing aan de zuidkant van de Markt ongeveer waar nu Plein 1940 is. De Markt was toen dus een stuk groter. De oude Eendracht lag ongeveer in het midden van die oude zuidkant van de Markt. Wanneer Johannes Gabriëlse overlijdt, worden de erven Gabriëlse eigenaar - Meeusen (zie ook Poelman en Juliana) pacht de zaak tot 1975.

1975
 D.P.H. van Hese

In 1975 is Daan van Hese pachter van dienst tot de verkoop van het pand in 1977 aan de eigenaar van het Nederlands Koffiehuis op de Markt. Aangezien er in de akte geen goede afspraken waren gemaakt dat het een horecapand moest blijven, verkocht deze het pand meteen door aan de Westlandse Hypotheekbank, voor een aanzienlijk hoger bedrag.

Foto's

Meer afbeeldingen zijn te vinden op: De_Eendracht/fotos.

  • Personeelslid Annelies Deurwaarder (vertrok later naar Seventy Seven) bij een optreden van Home of Brew waar vriendje Ad Meeusen in speelde

  • Boeren voor Koffiehuis De Eendracht aan de Middelburgse markt, omstreeks 1920

  • De Eendracht in 1960 (rechts in beeld)

  • Suikerzakje De Eendracht, Juliana en Seeburgh - Hector Meeusen had toen drie zaken

  • Muziek in De Eendracht aka "De Hoge" De Faam juli 1955


Naamgeving

Het café heette, in de volksmond, ooit 'De Hoge', wat wellicht verwijst naar De Hoge Deur, een naam die de herberg in de 16de eeuw droeg, of de zaak werd zo genoemd vanwege het hoge stoepje voor de ingang.

Bijzonderheden

  • De Gabrielse`s waren goed vertegenwoordigd in de horeca. De Mug is vernoemd naar een zekere Jaapje Gabrielse (in Westkapelle bekend onder de naam Jaapje Koekoek, omdat hij een meisje zwanger maakte en er niet mee trouwde). In de Nederstraat zat Dampoort, van Pieternella Gabrielse.

Uit het boek Dorp aan de Zeedijk: "Adriaan Gabriëlse (Arjôôn van Tesse) die getrouwd was met Maatje Minderhoud Wd (dochter van Willem van Noute). Deze 'Willem van Noute' stond nog in 'De Oranjeboom te Westkapelle vóór Adries van Rooijen (Riêsje van Roonéle) erin kwam. Het genoemde echtpaar kwam in 'De Eendracht' op de Markt te Middelburg. Een zuster van Maatje (Johanna Willemina) was gehuwd met Willem Roelse (opzichter Polder Walcheren, 'Schoone Waardin')."

Mooie verhalen

Twee kroketten voor een kwartje

Uit het artikel 'Twee kroketten voor een kwartje' over het 100-jarig jubileum van de Middelburgse Schaakvereniging, op de website van de PZC:

"Het is opmerkelijk hoe goed Sanders zich de locaties herinnert waar in de loop der jaren gespeeld werd. Voor de oorlog schaakte Middelburg in café De Eendracht op de Markt. De locatie was uitgekozen omdat het als eerste café van Middelburg centraal verwarmd was. Toen de stad plat lag na het Duitse bombardement, verplaatste het gezelschap zich naar een noodgebouw op het Damplein. Veel tijd om te schaken was er niet. Om tien uur ging de avondklok in en moest je thuis zijn.

"Voor mij was de tijd van De Eendracht de mooiste van allemaal", zegt Sanders. "Het was er altijd verschrikkelijk gezellig en als de zaak om twaalf uur dicht ging, gingen we vaak om een kroketje in de automatiek van Wetering in De Gravenstraat. Twee voor een kwartje."

Na de oorlog speelde de club in De Nieuwe Doelen aan de Loskade, het Schuttershof (Achter de Houttuinen), het CNV-gebouw in de Singelstraat, De Gouden Poorte in de Wagenaarstraat, het later afgebrande hotel Pax op de hoek van de Stationsstraat en de Blauwedijk, een zaaltje in het Roggeveenhuis aan de Noordsingel, in de Schakel aan de Bachten Steene en uiteindelijk in het Ontmoetingscentrum Dauwendaele, waar vrijdag het eeuwfeest gevierd wordt.

Klaas Bastiaanse

De man die in het krantenknipsel Bas wordt genoemd - zie onder De Eendracht/fotos. - heette voluit Klaas Bastiaanse. Hij had een groentenzaakje aan het Seisplein waar hij de mensen voorkomend ontving. Klaas was, mede door zijn deftig voorkomen, een bekend figuur in de stad met een intrigerende bijnaam: veel Middelburgers kenden hem als Klaas-tik-op-de-schaal. Klaas had namelijk de gewoonte een tik op de weegschaal te geven wanneer hij groenten afwoog zodat het gewicht door die tik toenam - vandaar. Hij was ook volop actief in het vrijwilligerswerk. Wanneer de voetbalvereniging Middelburg een bazar organiseerde in de Vergenoeging kon je als kind bij ome Bas voor een stuiver je kans wagen in de grabbelton.

  • Bas Bastiaanse bij het ringrijden in Middelburg, op een foto van Jaap Wolterbeek uit 1965. Op de voorgrond leeggedronken flesjes Heineken.


Ad Meeusen

Ad (ook wel Adje genoemd) Meeusen was de buurjongen uit mijn kinderjaren ( geboren in 1953) - hij woonde in De Eendracht en ik boven café Juliana . Eind jaren 60 hadden we wilde, besloten feesten in De Eendracht. Wanneer Ad's ouders op vakantie waren ging de zaak dicht en heropende Ad hem 's nachts voor enkele intimi om te drinken en biefstukken te eten. Ad was zeer muzikaal, hij speelde piano en zat al vanaf zijn tienerjaren in bands als 'Highway 61' en 'Home of the Brew' - vlak voor Herman Brood zijn 'Wild Romance' oprichtte speelden sologitarist Danny Lademacher en drummer Cees Meerman bij Ad in de band. In het onvolprezen boek 'Brommers, gitaren en spandoeken' van Jan J.B. Kuipers valt hier veel over te lezen. Wanneer je over Middelburg Dronk surft kom je Ad op foto's bij bijna iedere Middelburgse kroeg tegen. Op het terras, of piano spelend buiten of binnen een of ander café. Ik kan me nog herinneren dat Ad in De Klos speelde en dat de piano binnen een mum van tijd vol stond met glazen bier - men kon zijn muziek wel appreciëren. In de tijd dat Ad aan de Rouaansekaai woonde (het pand werd nog opgeschilderd door Louis Lebon (zie ook Seventy Seven ) schreven we samen liedjes, Ad de muziek en ik de tekst, zowel Nederlands- als Engelstalig. Ad zong die (onvergetelijke hits als 'De blues in Goes' en 'De flipperkast') in cafés, dorpshuizen en jeugdcentra, soms alleen, soms met een band. Midden jaren 70 werd het plan opgevat om de kerstvakantie in Spanje door te brengen - Ad , die onderwijzer was, gaf bijles aan de zoon van Ko de Bruijn (toenmalig eigenaar Schuttershofcomplex) en we konden gratis in diens vakantiehuisje in San Feliu de Guixois logeren. We - Ad, Henk Grool, Jan-Willen Rouwendaal (bijgenaamd Willempje Parool), Jan-Willem Antheunisse (van 'Terugkieke') en ik - vertrokken in een volkswagenbusje vanuit Seventy Seven en op het laatste moment kregen we van Cees Rijn nog een krat bier voor onderweg. Het werd een memorabele vakantie met bezoeken aan Barcelona en aan het huis van Salvador Dali in Port Ligat, en met vooral veel drank. Wellicht zijn er nu nog Spanjaarden op leeftijd uit de omstreken van San Feliu die met 'steek 'm der in' afscheid van Nederlanders nemen - in onze stamkroeg aldaar gaven we dat desgevraagd als de vertaling van 'adios'.

Een aanvulling van Dirk van der Plas: "Een mooie uitdrukking van Ad Meeusen: "Is er muziek in het dierenrijk?" "Nee, dat heeft geen enkele zin".

David Smolders

(zie ook de ingang Straatmuzikanten bij het artikel over café Juliana).

David Smolders bespeelde zijn banjo vaak om de hoek, aan de zijkant van De Eendracht oftewel De Hoge voor intimi. Hij was altijd vergezeld van een Sint Bernhard - zie de foto voor V & D - die aan zijn voeten lag. Op een gegeven moment was David wat moeilijk ter been en kwade tongen beweerden dat het allemaal show was om medelijden op te wekken en zodoende meer geld binnen te halen. Hij perfectioneerde zijn act nog verder door zijn Sint Bernhard te tooien met een leren rugband waaraan twee collectebussen waren bevestigd zodat men wist waar het geld in moest en tegelijkertijd de gedachte had bij te dragen aan een goed doel - David dus.

  • Smolders met zijn hond op een ansichtkaart 'Groeten uit Middelburg', jaartal onbekend

  • David Smolders met zijn banjo en twee honden op een ansichtkaart 'Souvenir uit Middelburg'

  • Een ingezonden brief van Smolders in de krant, in 1931

  • Smolders neemt in een krantenadvertentie in de PZC afstand van roddels over hem, in 1948


Adres en contactgevens

Markt (K) 3 Middelburg, later Markt 65.

Externe links

Zeeuws Archief

Bronnen