Middelburg Dronk

Huidige versie van 8 apr 2019 om 09:12

Een café dat op 1 april 2014 werd geopend aan de Pottenmarkt 24 in Middelburg. De zaak is een opvolger van Old Dutch, De Kreukel , 't Hoekje en 't Geintje.

Geschiedenis

Foto's

Meer afbeeldingen zijn te vinden op De_Zaak_(1)/fotos.

• 

  De stamtafel met uitzicht op het terras, 2 april 2014

• 

  Eigenaars Grace en Cap op hun huwelijksdag, tegenover café De Mug

• 

  Grace heeft haar plekje gevonden, 2 april 2014

Naamgeving

• Karel nam zich als kind al voor dat hij een eventueel café in de toekomst 'De Zaak' zou noemen. Dit omdat zijn collega's bij Vlieger-Verdonk het ook altijd over 'De Zaak' hadden. Karel werkte vele jaren bij drankengroothandel Vlieger-Verdonk.

Bijzonderheden

• Zie voor de geschiedenis van het pand de pagina Geschiedenis Pottenmarkt 24 in beelden

Mooie verhalen

Hij is De Stad

Van de website Wij zijn De Stad:

In de serie ‘Zij zijn De Stad’ deze week hier en in de Middelburgse & Veerse Bode: Karel van Dalen. De liefde voor de stad is hem op het lijf geschreven, letterlijk!

Het Wapen van Zeeland. De Skyline en de naam van Middelburg. De Lange Jan uiteraard. En binnen een paar weken ook nog eens het Wapen van Middelburg. Als je ervan uit mag gaan dat tatoeages iets vertellen over de persoon die ze heeft laten zetten, dan kun je in het geval van de Middelburgse café-eigenaar Karel van Dalen (1960) gerust vaststellen dat Middelburg en Zeeland belangrijk voor hem zijn.

Mensen die er toch nog niet helemaal zeker van zijn hoeven alleen maar zijn café te bezoeken. In Café De Zaak aan de Pottenmarkt wemelt het van de beeldjes, foto’s en andere voorwerpen die de Lange Jan voorstellen. “Nogal wiedes”, zegt Karel daar zelf over. “Voor mij is de Lange Jan gewoon thuis.”

Onlangs vierde Karel het vijfjarig jubileum van zijn café. Hij begon De Zaak op 1 april 2014 samen met zijn toenmalige vrouw, Grace. Nu het stel is gescheiden zet Karel het café alleen voort. Hoewel, alleen? Er zijn bijna altijd wel mensen om hem heen die hem helpen. Zijn kinderen, bijvoorbeeld, of een paar goede vrienden. “Zonder hun zou het een stuk lastiger zijn om het café te draaien. Ik heb heel veel lieve mensen om me heen, en fantastische vaste gasten. Stel je voor man: bijna alles wat je ziet op m’n terras heb ik cadeau gehad. Dat is toch fantastisch?”

Over het café zou je -nu al- een boek vol kunnen schrijven. Over de hele voorgeschiedenis van De Zaak ook. Maar daarvoor verwijs ik naar die oude column Kroegpraat. In De Bode van 4 november 2015 belichtte ik het café al eens, in ‘Geen dag zonder de Lange Jan’.

Terug naar Karel de Middelburger. Want dát is hij, in hart en nieren. Na zijn geboorte aan het Oud Arnemuidsvoetpad en een jaar of tien wonen in ’t Zanddorp verkaste het gezin in 1970 naar Dauwendaele. Daar, in de Rustenburgstraat, groeide Karel op. Even verderop in de straat woonden opa en oma van Dalen, én een oom. In 1984 vertrekt Karel, maar vier jaar later keert hij weer terug in de wijk, om er vervolgens tot 2005 te blijven wonen. Als hij vertelt over zijn jeugdjaren glimt Karel gewoon een beetje.

Hij somt talloze namen van bekende Middelburgers op, die toen zijn kameraadjes waren. Maar hoe belangrijk de wijk Dauwendaele ook altijd geweest is voor hem: Karel vertelt met minstens zo veel plezier over de andere buurten waar hij woonde of veel kwam. Die eerste vriendschappen ontstonden al tussen de barakken in ’t Zanddorp, de latere in de Stromenwijk, waar hij vanaf zijn veertiende veel was te vinden, toen hij verkering kreeg met zijn eerste vrouw.

Karels verhalen zijn leuk om naar te luisteren. Hij is dik tien jaar ouder dan ik, maar toch herken ik veel in de anekdotes over al die kwajongens op de pleinen van scholen als de Buitenhove en de Wellinge. Zulke verhalen had ik ook wel een beetje verwacht. Dat kan ik niet beweren over de dingen die Karel vertelt over zijn sportprestaties. Hij was ooit Zeeuws jeugdkampioen tafeltennis en hij voetbalde vele jaren bij Jong Ambon. Hij speelde zelfs een paar jaar fanatiek biljart! Ik kan het bijna niet geloven. Met een grijns tovert Karel een oude foto tevoorschijn op zijn telefoon. Of ik hem even wil aanwijzen. Ik herken hem niet. Dan wijst hij op een slanke kerel met lang haar. Is hij dat echt? Ja dus. “Haha, ik ben ook geen twintig meer he?”

Dan hebben we het ook nog even over Karels werkzame leven van vóór zijn leven als kroegbaas. Van 1974 tot 2013 werkte hij bij drankenhandel De Vlieger-Verdonk, die later werd ingelijfd door Heineken. Via zijn vader, die er ook werkte, belandde Karel er als vakantiekracht. Hij dacht dat hij er nooit meer weg zou gaan. Dat bleek een misvatting. In 2013 werd er gereorganiseerd. Opeens was Karel – hij was inmiddels chef expeditie – boventallig. Zoiets is voor niemand leuk, maar Heineken trof wel een nette regeling. Die afkoopsom was een prima basis voor investering in een café. De Zaak dus. Ook over zijn oude werkgever praat Karel nog met veel respect. Liefdevol zelfs.

Ik realiseer me opeens dat hij over bijna alles en iedereen in zijn leven zo praat. En dat terwijl hij toch ook bekend staat als iemand die soms flink kan mopperen en dan ook geen blad voor de mond neemt. “Ik kan gewoon niet tegen onrechtvaardigheid joh, da’s alles.” Die opmerking snap ik ook wel. We hebben het aan de toog al vaak genoeg gehad over dingen die beter zouden kunnen. Maar wat zou het ook? De Zaak staat als een huis en als het aan Karel ligt blijft hij het nog zeker tien jaar doen.

Het is hem van harte gegund.

Geen dag zonder de Lange Jan (Edwin 4 november 2015)

Uit de rubriek Kroegpraat:

Cap en Grace van Dalen zijn dol op Middelburg en zijn geschiedenis. Toen bijna twee jaar geleden de kans zich voordeed om een café te beginnen, hoefde het stel dan ook niet lang na te denken. Het voelde bijna als de hoofdprijs in een loterij, zeker voor Cap. Hij werkte vele jaren voor een Middelburgse drankenhandel, maar riep al van jongs af aan dat hij ooit zijn eigen zaak wilde beginnen. Op 1 april 2014 werd zijn droom werkelijkheid. Op die dag opende het stel na een grootscheepse verbouwing café De Zaak (1), in het monumentenpand Groot Hollandt aan Pottenmarkt 24.

Dat het pand een rijke historie heeft merkte het stel goed tijdens de verbouwing. Ik wipte in die periode regelmatig binnen om de vorderingen te bekijken. Bij ieder bezoek vertelde Cap dan lachend wat ze nu weer allemaal hadden aangetroffen bij het afbikken van een muur of het uitgraven van een kelder. De ene keer kwam er een oude muur tevoorschijn, de andere keer stuitten de bouwvakkers op een oude bakkersoven. Prachtig. Het was alsof de geschiedenis, waarin wij eerder al namens Middelburg Dronk hadden zitten graven, opeens tot leven kwam. Op een kaart van Middelburg uit 1575 had ik gezien dat er toen al bebouwing was op die locatie. De vondst van de oven kon ik ook wel verklaren. Op de website staat een advertentie uit de Middelburgsche Courant van 1849, waarin J.W. Veraart aankondigt dat hij zijn ‘Bakkers-affaire’ heeft geopend op Pottenmarkt K 192, het oude adres.

De bewoners van Groot Hollandt zijn sinds Veraart bijna niet te tellen. Je had bakker Snoek, begin 20e eeuw en in de jaren ‘30 kapper Verelst. Adriaan Burger opende er halverwege de jaren ‘60 een tweede vestiging van zijn chocolaterie. Het caféleven begon er in 1971, toen rijwielhandelaar De Pree er café Old Dutch opende, een zaak die ook bij veel vrouwen nog in het geheugen staat gegrift, omdat de knappe muzikant en charmeur Turry Thurnim er achter de toog stond. Daarna volgden nog café De Kreukel, van de altijd zingende Aart van de Gruiter, en de cafés ’t Hoekje en ’t Geintje.

Maar nu dus De Zaak. Het mooie is dat Cap en Grace het historische karakter van het pand hebben teruggehaald, maar tegelijkertijd ook hebben gebroken met de wat donkere uitstraling die de kroeg in de 35 jaar daarvoor had. Het café is nu licht en open, maar voelt nog steeds als een zaak die er al jaren zit. Dat heeft alles te maken met de inrichting en alle Middelburgse voorwerpen en symbolen aan de muur.

Dat voelt vertrouwd. Het maakt dat het echtpaar tevreden kan terugkijken op de eerste 1,5 jaar. Er zijn inmiddels veel vaste klanten, maar ook toeristen en andere passanten weten het café weer te vinden. Ze moeten er best hard voor werken, maar je voelt gewoon dat Cap en Grace gelukkig zijn met het feit dat ze juist daar kunnen wonen en werken. Bijna iedere ochtend wenst Cap zijn vrienden op Facebook een goedemorgen met een foto van zijn uitzicht op de Lange Jan. Dat zegt genoeg. Dan weet je dat iemand op zijn plaats is, in het hart van zijn stad.

Externe links

• Video: Café De Zaak in Middelburg, met interviews met Cap en Grace en beelden van de klanten (najaar 2014)

Bronnen

• Foto's: Facebook, Beeldbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek, Zeeland in Beeld, Zeeuws Archief, Beeldbank Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, J.W. den Herder op Zeelandnet, collectie Karel van Dalen, Café De Zaak op Facebook, Rob van Hese, Edwin Mijnsbergen, Wij zijn De Stad
• Krantenknipsels: Krantenbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek, Delpher Koninklijke Bibliotheek