Algemeen | |
Soort | Herberg |
Eigenaar | Paulus van Oppen |
Adres | Markt I 2 |
Links | |
Tijdlijn | |
Periode | 1700-1710 |
Voorganger(s) | Het Zwarte Leeuwken |
Gebied | |
Zie ook | Markt |
Het Huys van Domburch (ook wel gewoon Huis van Domburg genoemd) was een herberg/logement aan de Markt, op de hoek met de (toen nog Korte) Gortstraat in Middelburg - opvolger Het Zwarte Leeuwken.
Inhoud
Geschiedenis
1701
|
Jacobus van Hecke De stadsrekening van 1701 meldt dat Jacobus van Hecke 10 pond Vlaams recognitie heeft betaald als tapper in 't Huis van Domburg. Wellicht heeft hij later last van zijn gezondheid, want zowel in 1707 als 1711 is hij patiënt in het Onze Lieve Vrouwegasthuis (zeeuwengezocht [1]) en (zeeuwengezocht [2]). |
1706
|
Izaak van Hecke Izaak van Hecke is, conform de stadsrekening van 1708, tapper in 't Huis van Domburg - wellicht bestond er een familierelatie met Jacobus van Hecke, maar dat kon niet worden vastgesteld. Het is wel opvallend dat Izaak geen recognitie hoefde te betalen. |
1757
|
Paulus van Oppen Vanaf 1757 drijft Paulus van Oppen een herberg op het adres. Hij koopt het pand in 1764 voor 1050 pond Vlaams van Josina van IJperen (zeeuwengezocht [3]). |
1779
|
Levinus van Oppen Wanneer Paulus in 1779 overlijdt (zeeuwengezocht [4]) wordt de zaak overgenomen door zijn zoon, Levinus Peter van Oppen, die in 1812 als 'aubergiste' - herbergier - te boek staat (zeeuwengezocht [5]). |
1812
|
Johannes van den Heuvel In 1812 neemt Johannes van den Heuvel de zaak over en staat geregistreerd op het adres Markt I 2 als caféhouder [6]). |
1818
|
C.P. Hertogh Cornelis Petrus Hertogh staat in 1818 geregistreerd op het adres Markt K 2 (zeeuwengezocht [7]) - hij is de zoon van Petrus Hertogh, ook wel geschreven als Hartog, (zeeuwengezocht [8]). |
1822
|
P. Hertogh In 1822 wordt C.P. Hertogh opgevolgd door zijn vader, zoals een advertentie uit de Middelburgsche Courant van 18 mei 1822 aangeeft - Petrus Hertogh overlijdt in 1833 (zeeuwengezocht [9]). |
1850
|
J.C. Darsi Op 23 april 1840 wordt de herberg het kleine Huis van Domburg aan de Groote Markt I no 2 geveild. Een advertentie uit de Middelburgsche Courant van 5 augustus 1850 geeft aan dat juffrouw J.C. Darsi in het Huis van Domburg zit - ze zat eerder in Logement Gravenstraat. |
1856
|
F.G. Oudens In 1856 geeft F.G. Oudens aan dat hij van Het Zeeuwsche Bierhuis vertrekt naar het Huys van Domburch. Oudens geeft in 1865 aan dat hij uit zijn Logement en Estaminet het Wapen van Rotterdam aan de Markt vertrekt naar De Beurs op de Dam. Wellicht heeft het Huys van Domburch onder Oudens op enig moment de naam Het Wapen van Rotterdam gekregen - Oudens zit later ook nog in St. Joris en zijn zoon F.P. Oudens in Het Klooster. |
Foto's
Meer afbeeldingen zijn te vinden op Huys van Domburch/fotos
Het Huys van Domburch door Dirk Verrijk
Naamgeving
Eigenaars
- Paulus van Oppen, die afkomstig was uit Heusden in het land van Luyk, 1753-1779.
- Levinus van Oppen 1779-1812.
- Johannes van den Heuvel 1812-1818.
- Cornelis Petrus Hertogh 1818-1822.
- Petrus Hertogh (1822-1833) - zijn broer was kastelein in De Vergenoeging.
- J.C. Darsi 1850.
- F.G. Oudens 1858-1866.
Bijzonderheden
- In 1668 onderneemt Balthasar Moretus III een reis door België en Nederland en hij houdt zorgvuldig een reisdagboek bij. Hij schrijft dat ze, ergens in oktober van dat jaar, hun intrek namen aan de Groote Markt te Middelburg in Het Keysershef oft Huys van Domberg - wellicht heeft de herberg dus vroeger het Keysershof geheten. Zie voor het reisverslag bij Externe links - de passage over Middelburg stat op pag. 506 e.v.
- Dit voormalige patriciërshuis aan de Markt in Middelburg was zeker vanaf 1672 als herberg in gebruik, aangezien de herberg genoemd wordt in een artikel uit de Middelburgsche Courant van juni 1937 over de zogenaamde Boeren- en overheidskrijg uit 1672. Volgens de tekening werd het pand gebouwd in 1651. Op de voorgevel voerde het de naam "Hotel de Domburch". Het bestond nog in 1827, toen er in het 'Hotel van Domburg' 3 huizen werden verkocht. Als locatie werd toen de Groote Markt aangegeven.
Uit een tekst uit het werk Zelandia Illustrata blijkt dat het Huis al veel ouder was en aanvankelijk was voorzien van torens, schietgaten en een stenen borstwering. In 1651 werd het pand grondig verbouwd. Toen kreeg het ook een bouwjaar op de gevel. Dat was dus meer een 'verbouwjaar'. Toen het Huis herberg werd, werden de kelders ook afzonderlijk verhuurd ("zoo als reeds plaats had in 1591"). In 1833 werd het huis geheel afgebroken en vervangen door een ander.
- Johanna Cornelia Darsi Darsi komt in augustus 1850 in het Huys van Domburch - ze heeft dan net een gevangenisstraf uitgezeten (zeeuwengezocht [10]).
- De prent: De Markt in Middelburg in 1605, is afkomstig uit het boek Ons Heerlijk Vaderland (deel 2 van 4) Boven en beneden den Moerdijk, van Dr. H. Blink. Het bijschrift: "De groote markt is een der ruimste stadspleinen in ons land, 7800 M2. oppervlakte, waarop acht straten uitkomen. In zeer ouden tijd verrees hier de St. Maarten- of West-Monsterkerk, die reeds in 1188 bestond, doch in 1575 wegens bouwvalligheid werd afgebroken. In de afbeelding op de volgende pagina wordt de markt voorgesteld, zooals zij gezien werd ten jare 1605. De afbeelding is een photographische reproductie op ruim ¼ der grootte van een teekening in O.-I. inkt, voorkomende in de Zeelandia Illustrata; zij geeft daar de samenvatting van de Markt met het Raadhuis, de pomp en het versterkte huis Domburg, terwijl nog tal van houten en geluifelde geveltjes met de huifkar en het costuum dier dagen een kijkje bieden op het stadsleven in het begin der 17e eeuw."
- JM H. van Haart schrijft: "Godefridus Antonius (Anton) Engeler was met zijn zaak in manufacturen in het pand gevestigd tussen 1834 en 1860; het was een chique damesmodezaak met voornamelijk buitenlandse haute-couture. De zaken gingen zo goed dat hij in 1840 het naastgelegen pand 'Het Kleine Huis van Domburg' kon kopen. Met die uitbreiding kwam er ook Engelse cosmetica in het assortiment, later ook meubelstoffen en herenkleding. Hij was één van de weinige middenstanders die uitvoerige advertenties plaatste in de krant wanneer hij nieuwe collecties binnenkreeg. Engeler was dan ook geen Middelburger. Hij vertrok ook weer zonder duidelijke reden in 1860 - met vrouw en waarschijnlijk 10 kinderen. Hierna heeft er nog een poosje een soort stomerij-depot in gezeten, daarna een soortgelijke manufacturenzaak en tenslotte in het begin van de vorige eeuw het beddenmagazijn van Boasson. Het verwarrende is dat er nog een 'Huis van Domburg' is, in dezelfde periode. Maar die herberg zat op het adres wijk I no. 351 - dacht zelf toen dat het mogelijk een andere hoek Markt/Gortstraat was. Vond ook nog een aantekening dat er in 1841 te Vlissingen, eveneens op de Grote Markt, een herberg zat met de naam 'Huis van Domburg.' "
Mooie verhalen
Adres en contactgevens
Markt hoek (Korte) Gortstraat Middelburg
Externe links
Bronnen
- L.P. van Oppen: De Zeeuwse romantische schilder Levinus Petrus van Oppen (1764-1837), verschenen in Van Zeeuwse Stam nr. 95, december 1996.
- Krantenknipsels: Historische Kranten Koninklijke Bibliotheek, Krantenbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek
- Afbeeldingen: Beeldbank Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Beeldbank Zeeland Zeeuwse Bibliotheek en Rijksmuseum
- J.M. H. van Haart