Middelburg Dronk

Inhoud

1 Cultuur in Middelburg
2 Externe Links
3 Bronnen

Cultuur in Middelburg

Muziek

Het woord cultuur is een vlag die vele ladingen dekt en een van die ladingen is muziek die men al in de middeleeuwen in herbergen en kloosters kon horen. Het gaat in dit lemma dus om muziek met haar cross-over varianten als bij voorbeeld cabaret, revue en dans gelinkt aan de horeca, want daar draait deze site nu eenmaal om. Muziek door de eeuwen heen in de Middelburgse horecagelegenheden, maar ook in de openbare ruimte en andere gebouwen waar men ook wat bij een optreden kon drinken. Om enige lijn in de muziekgeschiedenis van onze stad te krijgen is er voor gekozen om een aantal locaties waarin muziek werd gemaakt in de schijnwerpers te zetten en zo zaken zicht- en bijna hoorbaar te maken.

Zeeuwse Concertzaal

In 1754 wordt op initiatief van steenrijke regent Daniel Radermacher de bovenverdieping van Het Stads Ykhuis ingericht als concertzaal met een orchest, en zindelijk bekleedde zitplaatsen - er worden wekelijks concerten gegeven onder leiding van een kapelmeester. Het gaat een kleine eeuw goed, tot de Concertzaal in 1836 verhuist naar een bovenzaal van het Abdijcomplex aan de Groenmarkt. Deze ruimte wordt - nadat De Concert- en Gehoorzaal in 1896 is geopend - verbouwd en functioneert vanaf 1900 als Statenzaal. In april 1896 besteedt het Bestuur der Naamloze Vennootschap "De Concert- en Gehoorzaal" het bouwen van een Concert- en Gehoorzaal aan in de tuin van het pand aan de Lange Singelstraat N 181, later vernummerd tot Singelstraat 13. In 2006 wordt gestart met het verbouwen van de Concert- en Gehoorzaal en verdwijnt de ingang aan de Singelstraat 13 - het pand krijgt weer een woonbestemming. Een jaar later opent de Zeeuwse Concertzaal - de Concert- en Gehoorzaal is geschiedenis - en is de ingang verplaatst naar Verwerijstraat 14.

De concertzaal in het Stads Ykhuis, 1785
Duitsche Muzicanten op de Groote Concert Zaal op 't Molen-Water ; lootjes o.a. in De Goude Leeuw aan de Markt, februari 1777
Bouwtekening van de nieuwe concertzaal aan de Groenmarkt, 1839
Soirée littéraire et musicale in de Concertzaal, 1868
Volksbijeenkomst in de Concertzaal, 1869
Op algemeen verlangen wordt het feestconcert van een mannenkoor herhaald, 1898
Uitvoering ten bate van het orgelfonds, ca. 1907
Statieportret Middelburgs Mannenkoor 1930
Uitvoering De Ruytercantate; zittend tweede van rechts Jo den Hollander, 1936
40-jarig bestaan Oratoriumvereniging Tot Oefening en Uitspanning, ca. 1945
Repetitie Die lustige Witwe van de Walcherse Operette- en Musicalvereniging, 1965
De keuken/garderobe van de Concert- en Gehoorzaal: er werden flesjes Amstelbier verkocht, 1973
Keti koti eenmalig in Zeeland, 1988
Weense avond Papillon, 1989
Rock Balloon, de band van Pim van den Berge
treedt op tijdens het Roemeniëfestival, 1990
Jubileumconcert Oratoriumvereniging Tot Oefening en Uitspanning, 1994
Jubileumconcert Papillon, 1996
Het Zeeuws Orkest concerteert, 2001
Jubileumconcert Middelburgs Muziekkorps, 2009
Philip Glass is uitverkocht, 2011

Schouwburg

Een advertentie uit de Middelburgsche Courant van 30 juli 1807 meldt een toneelvoorstelling in den Nieuwen Schouwburg, gelegen op het Molenwater by de Koepoort dezer stad. In 1939 wordt dat gebouw afgebroken en vervangen door een strak, wit gebouw dat Nieuwe zakelijkheid uitstraalt. Begin jaren '60 geeft de Middelburgse gemeenteraad toestemming voor een dure verbouwing (toen al!) van het bestaande complex, maar later wordt toch besloten tot afbraak en het bouwen van een nieuwe schouwburg die op 22 januari 1965 geopend wordt. In de jaren '80 gaat men op zoek naar een nieuwe locatie - een zoektocht waar geen einde aan lijkt te komen. De schouwburg wordt het hoofdpijndossier van de gemeente Middelburg met als dieptepunt de put op de plaats van de Generaal-majoor Berghuijskazerne. In januari 2015 is de kogel door de kerk en besluit de gemeente op de oude locatie te blijven en de schouwburg te verbouwen, maar dat kan natuurlijk volgend jaar weer anders zijn.

Nieuwe schouwburg aan het Molenwater Middelburgsche Courant juli 1807
De schouwburg, ca. 1900
De witte schouwburg, jaren '50
De splinternieuwe schouwburg, 1965
De spreuk castigat ridendo mores (al lachend kastijdt men de zeden) had, gezien de politieke comedy capers, beter kunnen blijven hangen, 1966
Don Quichot op de Bruiloft van Kamacho, 1839
Bal Masqué et Paré ter gelegenheid van de Vasten-Avond, 1843
Groot bal, 1872
Liefdadigheidsvoorstelling ten voordeele der Wed. C.J. Bosman en haare kinderen; dat waren er 13!, 1889
The Timbertown Follies, Engelse krijgsgevangenen, treden op, 1915
Het Middelburgs Dilettantentoneel speelt Hij, Zij en Hottentot, 1932
Prinses Margriet in de schouwburg, 1965
Feestavond 100-jarig bestaan rijkskweekschool, 1976
Papillon met links Toos Slagter, 1979
Kees Petiet van Bar American links en naast hem Henk Koch krijgen de Klomppop 1981 LP van René de Dreu; rechtsachter met baard drummer van The Serial Martin Koster en linksachter met snor drummer van Melrose Abbey Johan wattel
Vlnr CdK Kees Boertien, burgemeester Piet Wolters, prinses Juliana, Piet en Annie Haak, 1982
Theater van de lach (John Lanting), maar die lach verging de schouwburg al snel, 1985
Brand in de schouwburg - Rob Zuidam, opvolger Piet Haak, kijkt toe, 1986
De schouwburg gaat weer open, 1986
Night of Jasz, 2000
Spijkers met Koppen, 2001
Nehalennia speelt Vendetta con amore, 2003
Het Middelburgs Muziekkorps maakt een muzikale reis van 190 jaar, 2005
De Vara Rood Show, 2007
Dazzle, 2009

Schuttershof

De schuttershoven waren van meet af aan een plaats waar muziek gemaakt werd, maar vooral ook gefeest. Middelburg had er drie, namelijk de Kloveniersdoelen aan Achter de Houttuinen, de St. Jorisdoelen aan de Balans en het Schuttershof Sint Sebastiaan aan de Beddewijkstraat. Aangezien er zich in dat laatste schuttershof het meeste afspeelde zal de aandacht zich daar vooral op focussen. In de periode net na de Tweede Wereldoorlog ontstonden er allerlei initiatieven op het gebied van cabaret en revue - de voorstellingen vonden plaats in het schuttershof en werden strijk en zet afgesloten met een bal o.l,v. Wim Meeuse van Dansschool Meeuse (zie ook Stiesel in m'n embde). Kees van Hoek zette elk jaar wel een revue op de planken met het personeel van de PZEM en Barend de Jonge had in vrijwel elke revue een running gag als "Ouwe Barend". Maar de cabaretgezelschappen kwamen in die periode als paddenstoelen uit de grond. Wim de Graaf (schreef het clublied Langs de lijn van voetbalvereniging Middelburg) en de broers Wim en Jo den Hollander zaten in de Zuidwesters, er was cabaretgroep The Moonliners waarvan de muzikale leiding beruste bij Ko Kempe en het cabaret deel bij Piet de Leeuw (de cabarettak van The Moonliners veranderde later in De Oprechte Amateur) en dan was er natuurlijk nog het onvolprezen Overschotje dat met o.a. Wim den Hollander en Jo Julianus aka Jo Juul furore maakte. Op veel van die avondjes werd de muziek bij het bal na verzorgt door Baby den Toonder met zijn Babytonband.

De Kloveniersdoelen, ca. 1900
Achterzijde Kloveniersdoelen, ca. 1990e
Een prent van de St. Jorisdoelen,ca. 1690
St. Jorisdoelen ca. 1900
Het schuttershof van de edele handboog met de poort die nu de ingang van De Spot is, 1696
Schuttershof, ca. 1900
Bals en muzijk en zang in de tuin van Klein-Schuttershof, 1831
Groot Vauxhall bal in het schuttershof de edele handboog, 1860
Feesten Kanaal en Zeeuwschen Spoorweg, 1867
Grand-cafe concert in Sociteit St. Joris, 1876
Het Schutterskorps, het latere Middelburgs Muziekkorps, o.l.v. Jan Morks, 1895
Bruidsfeest in Lokaal St. Joris, 1897
Feestprogramma zilveren bruiloft echtpaar Mes, 1906
Bal masqué Medioburgum, 1914
Nijverheid en Handel feest in de tuin van het schuttershof, 1923
Trio Willem Simonse trad ook weleens op in het schuttershof, ca. 1929
Evenals Jazzband De Vrolike Drie , ca. 1939
Groote feesten in Feestgebouw St. Joris, 1940
Revue Capriolen van de PZEM, 1948
Revue Confetti met links zittend Kees van Hoek (met pet) en rechts Barend de Jonge, 1950
Suara Maluku swingt in het schuttershof PZC november 1951
Suara Maluku vlnr J. Pattianakotta, J.M. Parinussa (staand), B. Rumahlewang (zittend), W. Syaranamual, J.A.J. Manusama, B. Seluta, Fr. Parinussa en Bram Berhitu , 1951
Feestavond buurtvereniging Vlasmarkt-Kromme Weele met de Zuidwesters in het schuttershof de Stem januari 1954
PZC-feestavond met de Zuidwesters in restaurant Wöhler PZC april 1954
Wim de Graaf
Wim de Graaf, centraal in beeld met bril, doet een dansje in het schuttershof, 1956
Wim den Hollander
Jo den Hollander.jpg\ Jo den Hollander
The Moonliners brengen Parade in het schuttershof PZC november 1958
Vlnr Ko Kempe, Corry Brokken, Jan Wezeman, Baby den Toonder en Frans Bliek in het Vlissingse Cosy Corner, 1956