k |
|||
| Regel 58: | Regel 58: | ||
</gallery><br /> | </gallery><br /> | ||
===Schuttershof=== | ===Schuttershof=== | ||
| − | De schuttershoven waren van meet af aan een plaats waar muziek gemaakt werd, maar vooral ook gefeest. Middelburg had er drie, namelijk de [[Kloveniersdoelen]] aan Achter de Houttuinen, de [[St. Jorisdoelen]] aan de Balans en het [[Schuttershof]] Sint Sebastiaan aan de Beddewijkstraat. Aangezien er zich in dat laatste schuttershof het meeste afspeelde zal de aandacht zich daar vooral op focussen. In de periode net na de Tweede Wereldoorlog ontstonden er allerlei initiatieven op het gebied van cabaret en revue - de voorstellingen vonden plaats in het schuttershof en werden strijk en zet afgesloten met een bal o.l,v. Wim Meeuse van [[Dansschool Meeuse]] (zie ook [http://middelburgdronk.nl/wiki/Dansschool_Meeuse#Stiesel_in_m.E2.80.99n_embde Stiesel in m'n embde]). Kees van Hoek zette elk jaar wel een revue op de planken met | + | De schuttershoven waren van meet af aan een plaats waar muziek gemaakt werd, maar vooral ook gefeest. Middelburg had er drie, namelijk de [[Kloveniersdoelen]] aan Achter de Houttuinen, de [[St. Jorisdoelen]] aan de Balans en het [[Schuttershof]] Sint Sebastiaan aan de Beddewijkstraat. Aangezien er zich in dat laatste schuttershof het meeste afspeelde zal de aandacht zich daar vooral op focussen. In de periode net na de Tweede Wereldoorlog ontstonden er allerlei initiatieven op het gebied van cabaret en revue - de voorstellingen vonden plaats in het schuttershof en werden strijk en zet afgesloten met een bal o.l,v. Wim Meeuse van [[Dansschool Meeuse]] (zie ook [http://middelburgdronk.nl/wiki/Dansschool_Meeuse#Stiesel_in_m.E2.80.99n_embde Stiesel in m'n embde]). Kees van Hoek zette elk jaar wel een revue op de planken met de personeelsvereniging Ontwikkeling en Ontspanning (O en O) van de PZEM en Barend de Jonge had in vrijwel elke revue een running gag als "Ouwe Barend". Maar de cabaretgezelschappen kwamen in die periode als paddenstoelen uit de grond. Wim de Graaf (schreef het clublied ''Langs de lijn'' van voetbalvereniging Middelburg) en de broers Wim en Jo den Hollander zaten in de Zuidwesters, er was cabaretgroep The Moonliners waarvan de muzikale leiding beruste bij Ko Kempe en het cabaret deel bij Piet de Leeuw (de cabarettak van The Moonliners veranderde later in De Oprechte Amateur) en dan was er natuurlijk nog het onvolprezen [http://middelburgdronk.nl/wiki/De_Vergenoeging#Het_Overschotje Overschotje] dat met o.a. Wim den Hollander en Jo Julianus aka [http://middelburgdronk.nl/wiki/Schuttershof#Jo_Juul Jo Juul] furore maakte. Op veel van die avondjes werd de muziek bij het bal na verzorgt door Baby den Toonder met zijn Babytonband. Tot op de dag van vandaag wordt er muziek gemaakt in het schuttershof. |
<gallery perrow="6"> | <gallery perrow="6"> | ||
Bestand:Kloveniersdoelen_ca_1900.jpg| De Kloveniersdoelen, ca. 1900 | Bestand:Kloveniersdoelen_ca_1900.jpg| De Kloveniersdoelen, ca. 1900 | ||
Versie van 17 feb 2015 om 06:36
Inhoud
Cultuur in Middelburg
Muziek
Het woord cultuur is een vlag die vele ladingen dekt en een van die ladingen is muziek die men al in de middeleeuwen in herbergen en kloosters kon horen. Het gaat in dit lemma dus om muziek met haar cross-over varianten als bij voorbeeld cabaret, revue en dans gelinkt aan de horeca, want daar draait deze site nu eenmaal om. Muziek door de eeuwen heen in de Middelburgse horecagelegenheden, maar ook in de openbare ruimte en andere gebouwen waar men ook wat bij een optreden kon drinken. Om enige lijn in de muziekgeschiedenis van onze stad te krijgen is er voor gekozen om een aantal locaties waarin muziek werd gemaakt in de schijnwerpers te zetten en zo zaken zicht- en bijna hoorbaar te maken.
Zeeuwse Concertzaal
In 1754 wordt op initiatief van steenrijke regent Daniel Radermacher de bovenverdieping van Het Stads Ykhuis ingericht als concertzaal met een orchest, en zindelijk bekleedde zitplaatsen - er worden wekelijks concerten gegeven onder leiding van een kapelmeester. Het gaat een kleine eeuw goed, tot de Concertzaal in 1836 verhuist naar een bovenzaal van het Abdijcomplex aan de Groenmarkt. Deze ruimte wordt - nadat De Concert- en Gehoorzaal in 1896 is geopend - verbouwd en functioneert vanaf 1900 als Statenzaal. In april 1896 besteedt het Bestuur der Naamloze Vennootschap "De Concert- en Gehoorzaal" het bouwen van een Concert- en Gehoorzaal aan in de tuin van het pand aan de Lange Singelstraat N 181, later vernummerd tot Singelstraat 13. In 2006 wordt gestart met het verbouwen van de Concert- en Gehoorzaal en verdwijnt de ingang aan de Singelstraat 13 - het pand krijgt weer een woonbestemming. Een jaar later opent de Zeeuwse Concertzaal - de Concert- en Gehoorzaal is geschiedenis - en is de ingang verplaatst naar Verwerijstraat 14.
De concertzaal in het Stads Ykhuis, 1785
Duitsche Muzicanten op de Groote Concert Zaal op 't Molen-Water ; lootjes o.a. in De Goude Leeuw aan de Markt, februari 1777
Bouwtekening van de nieuwe concertzaal aan de Groenmarkt, 1839
Soirée littéraire et musicale in de Concertzaal, 1868
Volksbijeenkomst in de Concertzaal, 1869
Op algemeen verlangen wordt het feestconcert van een mannenkoor herhaald, 1898
Uitvoering ten bate van het orgelfonds, ca. 1907
Statieportret Middelburgs Mannenkoor 1930
Uitvoering De Ruytercantate; zittend tweede van rechts Jo den Hollander, 1936
40-jarig bestaan Oratoriumvereniging Tot Oefening en Uitspanning, ca. 1945
Repetitie Die lustige Witwe van de Walcherse Operette- en Musicalvereniging, 1965
De keuken/garderobe van de Concert- en Gehoorzaal: er werden flesjes Amstelbier verkocht, 1973
Keti koti eenmalig in Zeeland, 1988
Weense avond Papillon, 1989
Rock Balloon, de band van Pim van den Berge
treedt op tijdens het Roemeniëfestival, 1990
Jubileumconcert Oratoriumvereniging Tot Oefening en Uitspanning, 1994
Jubileumconcert Papillon, 1996
Het Zeeuws Orkest concerteert, 2001
Jubileumconcert Middelburgs Muziekkorps, 2009
Philip Glass is uitverkocht, 2011
Schouwburg
Een advertentie uit de Middelburgsche Courant van 30 juli 1807 meldt een toneelvoorstelling in den Nieuwen Schouwburg, gelegen op het Molenwater by de Koepoort dezer stad. In 1939 wordt dat gebouw afgebroken en vervangen door een strak, wit gebouw dat Nieuwe zakelijkheid uitstraalt. Begin jaren '60 geeft de Middelburgse gemeenteraad toestemming voor een dure verbouwing (toen al!) van het bestaande complex, maar later wordt toch besloten tot afbraak en het bouwen van een nieuwe schouwburg die op 22 januari 1965 geopend wordt. In de jaren '80 gaat men op zoek naar een nieuwe locatie - een zoektocht waar geen einde aan lijkt te komen. De schouwburg wordt het hoofdpijndossier van de gemeente Middelburg met als dieptepunt de put op de plaats van de Generaal-majoor Berghuijskazerne. In januari 2015 is de kogel door de kerk en besluit de gemeente op de oude locatie te blijven en de schouwburg te verbouwen, maar dat kan natuurlijk volgend jaar weer anders zijn.
Nieuwe schouwburg aan het Molenwater Middelburgsche Courant juli 1807
De schouwburg, ca. 1900
De witte schouwburg, jaren '50
De splinternieuwe schouwburg, 1965
De spreuk castigat ridendo mores (al lachend kastijdt men de zeden) had, gezien de politieke comedy capers, beter kunnen blijven hangen, 1966
Don Quichot op de Bruiloft van Kamacho, 1839
Bal Masqué et Paré ter gelegenheid van de Vasten-Avond, 1843
Groot bal, 1872
Liefdadigheidsvoorstelling ten voordeele der Wed. C.J. Bosman en haare kinderen; dat waren er 13!, 1889
The Timbertown Follies, Engelse krijgsgevangenen, treden op, 1915
Het Middelburgs Dilettantentoneel speelt Hij, Zij en Hottentot, 1932
Prinses Margriet in de schouwburg, 1965
Feestavond 100-jarig bestaan rijkskweekschool, 1976
Papillon met links Toos Slagter, 1979
Kees Petiet van Bar American links en naast hem Henk Koch krijgen de Klomppop 1981 LP van René de Dreu; rechtsachter met baard drummer van The Serial Martin Koster en linksachter met snor drummer van Melrose Abbey Johan wattel
Vlnr CdK Kees Boertien, burgemeester Piet Wolters, prinses Juliana, Piet en Annie Haak, 1982
Theater van de lach (John Lanting), maar die lach verging de schouwburg al snel, 1985
Brand in de schouwburg - Rob Zuidam, opvolger Piet Haak, kijkt toe, 1986
De schouwburg gaat weer open, 1986
Night of Jasz, 2000
Spijkers met Koppen, 2001
Nehalennia speelt Vendetta con amore, 2003
Het Middelburgs Muziekkorps maakt een muzikale reis van 190 jaar, 2005
De Vara Rood Show, 2007
Dazzle, 2009
Schuttershof
De schuttershoven waren van meet af aan een plaats waar muziek gemaakt werd, maar vooral ook gefeest. Middelburg had er drie, namelijk de Kloveniersdoelen aan Achter de Houttuinen, de St. Jorisdoelen aan de Balans en het Schuttershof Sint Sebastiaan aan de Beddewijkstraat. Aangezien er zich in dat laatste schuttershof het meeste afspeelde zal de aandacht zich daar vooral op focussen. In de periode net na de Tweede Wereldoorlog ontstonden er allerlei initiatieven op het gebied van cabaret en revue - de voorstellingen vonden plaats in het schuttershof en werden strijk en zet afgesloten met een bal o.l,v. Wim Meeuse van Dansschool Meeuse (zie ook Stiesel in m'n embde). Kees van Hoek zette elk jaar wel een revue op de planken met de personeelsvereniging Ontwikkeling en Ontspanning (O en O) van de PZEM en Barend de Jonge had in vrijwel elke revue een running gag als "Ouwe Barend". Maar de cabaretgezelschappen kwamen in die periode als paddenstoelen uit de grond. Wim de Graaf (schreef het clublied Langs de lijn van voetbalvereniging Middelburg) en de broers Wim en Jo den Hollander zaten in de Zuidwesters, er was cabaretgroep The Moonliners waarvan de muzikale leiding beruste bij Ko Kempe en het cabaret deel bij Piet de Leeuw (de cabarettak van The Moonliners veranderde later in De Oprechte Amateur) en dan was er natuurlijk nog het onvolprezen Overschotje dat met o.a. Wim den Hollander en Jo Julianus aka Jo Juul furore maakte. Op veel van die avondjes werd de muziek bij het bal na verzorgt door Baby den Toonder met zijn Babytonband. Tot op de dag van vandaag wordt er muziek gemaakt in het schuttershof.
De Kloveniersdoelen, ca. 1900
Achterzijde Kloveniersdoelen, ca. 1990e
Een prent van de St. Jorisdoelen,ca. 1690
St. Jorisdoelen ca. 1900
Het schuttershof van de edele handboog met de poort die nu de ingang van De Spot is, 1696
Schuttershof, ca. 1900
Bals en muzijk en zang in de tuin van Klein-Schuttershof, 1831
Groot Vauxhall bal in het schuttershof de edele handboog, 1860
Feesten Kanaal en Zeeuwschen Spoorweg, 1867
Grand-cafe concert in Sociteit St. Joris, 1876
Het Schutterskorps, het latere Middelburgs Muziekkorps, o.l.v. Jan Morks, 1895
Bruidsfeest in Lokaal St. Joris, 1897
Feestprogramma zilveren bruiloft echtpaar Mes, 1906
Bal masqué Medioburgum, 1914
Nijverheid en Handel feest in de tuin van het schuttershof, 1923
Trio Willem Simonse trad ook weleens op in het schuttershof, ca. 1929
Evenals Jazzband De Vrolike Drie , ca. 1939
Groote feesten in Feestgebouw St. Joris, 1940
Revue Capriolen van de PZEM, 1948
Revue Confetti met links zittend Kees van Hoek (met pet) en rechts Barend de Jonge, 1950
Suara Maluku swingt in het schuttershof PZC november 1951
Suara Maluku vlnr J. Pattianakotta, J.M. Parinussa (staand), B. Rumahlewang (zittend), W. Syaranamual, J.A.J. Manusama, B. Seluta, Fr. Parinussa en Bram Berhitu , 1951
Feestavond buurtvereniging Vlasmarkt-Kromme Weele met de Zuidwesters in het schuttershof de Stem januari 1954
PZC-feestavond met de Zuidwesters in restaurant Wöhler PZC april 1954
Wim de Graaf
Wim de Graaf, centraal in beeld met bril, doet een dansje in het schuttershof, 1956
Wim den Hollander
Jo den Hollander
The Moonliners brengen Parade in het schuttershof PZC november 1958
Vlnr Ko Kempe, Corry Brokken, Jan Wezeman, Baby den Toonder en Frans Bliek in het Vlissingse Cosy Corner, 1956
Parade van The Moonliners vlnr Piet de Leeuw, Dries van Baaren, Wil Wiggers, Annie Goedegebuure, Piet van Hese, Rie van Hese, Riek van Loo, Loes en Henk Moor, 1958
Na de voorstelling vlnr Kees Goedegebuure, Riek van Loo, Piet van Hese, Annie Goedegebuure en Dries van Baaren aka Jan van 't Zand, 1958
Na de voorstelling vlnr Rie van Hese, Henk Moor, Loes Moor en Adrie de Pree, later eigenaar van o.a. Alassio, Old Dutch en San Remo Bar (zie ook Kattekwaad)
Feestavond buurtvereniging Bagijnhof in De Gouden Poorte met De Oprechte Amateur de Stem november 1961
De Oprechte Amateur vlnr Frits Wiggers, Rie van Hese, Piet van Hese, Wil Wiggers, Piet de Leeuw, Mientje de Leeuw, Loes en Henk Moor, 1961
Sketch met patiënt Piet van Hese, trafo Henk Moor, verpleegster Mientje de Leeuw en dokter Piet de Leeuw, 1961
't Overschotje op excursie - namen volgen
De Babytonband vlnr Baby den Toonder, Klaas Adriaanse (drums), Frans Bliek (trompet), Adrie Polvliet (sax), Henk van Berkel (gitaar) en Rinus Kievit (piano), jaren '50
Baby den Toonder aan het werk in café-restaurant Wöhler, 1963
The Lazy River Six speelt door sluiting schuttershof in De Vergenoeging de Stem oktober 1962
The Lazy River Six vlnr Nico Legemate, Adrie van Wyngen, Ron Hendrikse (later in Het Groot Paradijs), Jaap Koning, Johan Sinke en Eddy de Poorter, 1962
Ischa Meijer en combo the Lizzies in de Kloveniersdoelen, 1989
Willem Breuker met band in de tuin van de Kloveniersdoelen, ca. 1990
Greetje Bijma met band in de Kloveniersdoelen, 1992
Het Le Duc Quintet Kloveniersdoelen, 1994
At the close of every day in De Spot, 2008
Luka Bloom in De Spot, 2010
Ploctones in het schuttershof, 2010
Openbare ruimte
Er was van oudsher ook veel muziek aanwezig in de openbare ruimte, dat wil zeggen in de straten, parken etc. van Middelburg. Je had natuurlijk de straatmuzikanten, maar ook waren er optredens in de open lucht, zij het soms op een overdekt podium. Onder de openbare ruimte vallen ook gebouwen als b.v. het stadhuis of de Zeeuwse Bibliotheek, want daar werd soms ook muziek gemaakt en meestal kom men er zich ook, al dan niet alcoholisch, laven.
Mina van 't urgel manst op de Bree, 1958
David Smolders op zijn vertrouwde stek voor V & D in de Lange Delft, 1964
Koperen Ko in de Lange Delft, 1971
André de Boer met zijn klein draaiorgeltje en nepaapje in de Lange Delft, 1985
Het gemeentebestuur van Middelburg wil een verplaatsbare muzijktent, 1865
Muziek en illuminatie tusschen de Noor- en Koepoort, 1866
De muziektent aan het Molenwater, ca. 1900
Een massale kleppermarsch aan het Molenwater, 1905
De onthulling van het beeld van koningin Emma wordt vanuit de Korenbeurs muzikaal begeleidt, 1937
Een muziektent op de Markt, ca. 1942
Een concert op het Molenwater - de muziektent was te klein, 1959
Muziektent Markt met op de achtergrond het ijskraam van Henk Jansen, 1963
Het Leger des Heils concerteert op de gele steentjes voor het stadhuis, 1966
Our Generation blokkeert de ingang van het provinciehuis op het Abdijplein, 1971
Niek van Raaij musiceert in de Vleeshal, 1972
Peppi en Kokkie in Openluchttheater Toorenvliedt, 1976
Sint Juttemis ondersteunt een protest tegen kernenergie op het Abdijplein muzikaal, 1980
De Blue Jeans Big Band geeft een concert in de muziektent op de Markt, 1987
Dat doet Clark Terry, gesponsord door Zekatel, ook, 1987
En dat allemaal in het kader van de Stadhoudersfeesten, gesponsord door Bavaria bier, 1987
Earthquake Roody & The Trembling Walls met links Cor de Jonge en rechts Ruden Riemens swingen de pan uit op de Markt, 1989
Dat doet Daniel Sahuleka bij Hofpop op het Hof van tange ook, 1989
Een concert in het Zeeuws Museum, 1991
Evenals The Emmeroyts bij Damrock op het Damplein, 1995
Het Middelburgs Muziekkorps houdt een open dag en musiceert op de Nieuwe Burg, 2003
BLØF, Beef en Copycat spelen op de Markt; mede georganiseerd door Seventy Seven, 2004
Mai Tai is top of the bill bij het Southpark Festival op het Meiveld, 2006
Salsa Conventy in De Stads Ring aan de Kruitmolenlaan, 2006
Marianne Boer en Nienke Oostenrijk doen aan kamermuziek op het Slot ter Hooge, 2008
Maar dat jaar is er ook spektakel op de Markt met de So What Jazzband, 2008
Het Southpark Festival op het Meiveld heeft voor ieder wat wils, 2010
Onda en Jong Onda concerteren in de muziektent op het Molenwater, 2011
En het Roosevelt Academy Choir speelt een thuiswedstrijd in de Burgerzaal van het stadhuis, 2011
Ook het nazomerfestival op het Abdijplein heeft voor elk wat wils, 2012
Maar dat jaar kon je ook naar Katinka Polderman in het Leescafé van de Zeeuwse Bibliotheek, 2012
Een jaar later was er zelfs een concert bij de buren, 2013
Openbare gelegenheid
Het, voorlopig, laatste lemma gaat over de openbare gelegenheden, de kroegen in Middelburg waar het soms alle dagen feest was. dat gebeurde in de 19de en 20ste eeuw vooral in de buurt van de Markt en aan de Dam en later het Damplein, maar er werd ook wat af gefeest in de warme driehoek Vlissings Wagenplein-Teerpakhuizenstraat-Winterstraat - eigenlijk werd er overal in de stad waar zich een gelegenheid bevond gefeest, want de dag van het feest kon weleens je laatste zijn geweest.
De huisband Rebel, waarin Harold Overwijk drumde maakt de totaalavond in De Beuk aan het Koorkerkhof compleet, 1974
Dat jaar treedt Tato Mirando op in De Mug, 1974
Twee jaar later treden Barend Servet & Sjef van Oekel op in de Beuk die dan verhuisd is naar de Herengracht, 1976
Het Middelburgs Muziekkorps geeft een avondconcert in hotel Arneville, 1978
En Luv' in de Veiling - Cynthia Rijn staat naast José op het podium, 1978
Er is een artiestencafé in het Minitheater, 1980
Maar Ramses Shaffy kiest voor De Harlekeijn, 1980
Popfestival in de Veiling met o.a. Nits, Rosa King en Herman Brood, 1981
Optreden Tröckener Kecks in Midgard, 1983
Er wordt gemusiceerd en gefilmd in Clubgebouw Molen de Hoop, 1985
De Carel Heinsius band musiceert in de Cavern, 1985
Optreden van Draften Blues in Meccano, 1986
Het Zeeuws Jazz Collectief speelt in Meccano, 1987
Optreden Swinchroon in de Harlekeijn PZC december 1988
Swingchroon met tweede van links bandleider Eddy de Poorter en geheel rechts Fred Flohr, ca. 1990
Café De Poort presenteert Steve Mariott; ex Small faces en Humble Pie, 1988
Open de Beuk presenteert The Boomtown Rats, 1990
Rosa King met Jesse Gang in Dangeroe, 1991
Swindle en The Legendary Booze Brothers in Rock Desert, 1993
Champagne Charlie live in Alassio, 1994
Het Middelburgs Muziekkorps geeft een Abdijconcert op het terras van De Abdij (1), 1995
Easy Tunes by Poulus (Bliek) in de Stadsdanszaal, 1996
Café Entree presenteert Sideburns, 1999
Fire! in The Nighttrain, 1999
Rob & Willy en zo in De Reutel aka Kanaalzicht, 2011
A nr. 1 in Bar American, 2003
Man met Schaap in 't Hof, 2003
The Kings of Cool in The Duke, 2004
Going Dutch in Underground, 2006
Latin Salsa Party in Nationaal, 2006
De Hobbyisten en Alvin Manuhuwa in café De Geere, 2008
Back tot the Cavern-night in het Schuttershof en de Rooie Oortjes, 2009
Kai Disko in De Groene Pulk, 2010
Eddy Telepary & friends in Desafinado, 2012
John de Pree van Betty's Doghouse in 't Fust, 2013
Bronnen
- Foto's en afbeeldingen: Beeldbank Zeeuwse Bibliotheek en collecties Klazina de Graaf, Ben Vriesman, Jan Simonse, Kees Rijn en Conny de Lange, Jeroen en Monina Nousse, Nous Davidse, Bo Westdorp, Wim Helm, Moluks Historisch Museum, Vlissingen Dronk en al die anderen waarvan we de naam niet konden achterhalen
- Krantenknipsels : Krantenbank Zeeland
Meer afbeeldingen zijn te vinden op: Algemene_Geschiedenis/fotos.
Concerten en Festivals
Zie de pagina Concerten en Festivals.
Toneel
Zie de pagina Toneel.
Stadfeesten
Zie de pagina Stadsfeesten
Kunst
Zie de pagina Kunst.